GÜNCELLEME:

Yeni Apple TV’nin ilk incelemesi ve yorumları için “Yeni Apple TV” yazısına göz atabilirsiniz.

Apple TV ile ilgili olarak paylaştığımız 2 yazıdan sonra okuyucularımızdan gelen sorular üzerine bu konuda bir yazı yayınlamaya karar verdik: Apple TV’mizi jailbreak yapmalı mıyız, diğer bir deyişle “kırmalı mıyız?” Bu yazımızda da Jailbreak kavramına, kırılmış bir Apple TV ile neler yapılabildiğine değinmeye çalışacağız.

1. Jailbreak nedir?

Jailbreak, kelime anlamı olarak “hapisten kaçış, firar” anlamına geliyor. iPhone, iPod Touch ve iPad gibi cihazlarda, cihazın belirli kısıtlar ve güvenlik sınırlarının dışında kullanılabilmesine imkan tanıyan Jailbreak için sıklıkla “kırmak” kelimesi de kullanılıyor. Her ne kadar “unlock” işlemi ile karıştırılsa da “jailbreak” ve “kırmak” kelimeleri artık neredeyse bütünleşmiş durumda diyebiliriz.

Apple TV’miz için düşünüldüğünde ise, jailbreak işlemi, Apple TV içerisine yüklenen farklı uygulamalarla yeteneklerinin arttırılması anlamına geliyor diyebiliriz.

2. Neden Jailbreak yapılıyor?

Genellikle iPhone, iPod Touch ve iPad gibi cihazların yeteneklerinin arttırılması amacıyla jailbreak yapılıyor. Bunları kabaca özetlemek gerekirse;

• ücretli uygulamaların ücretsizce (yasal olmayan yollarla) yüklenmesi,
• App Store dışından da farklı uygulamaların (ücretli ve ücretsiz) yüklenebilmesi,
• cihazların unlock (SIM kilididin kırılması) edilebilmeleri
• ve daha pek çok farklı amaç için…

Apple TV’ye gelince, henüz Apple TV’ye özel bir App Store ve SIM kilidi gibi kısıtlamalar olmadığı için Apple TV’nin hala tamamen Apple kontrolünde çalıştığını söyleyebiliriz. Apple, cihazın içerisine hangi özellikleri eklerse o kullanılıyor, eklenmeyen özellikler de kullanılamıyor.

Elbette iPhone ve iPad’lerde olduğu gibi, Apple TV gibi bir ürünün de yapabilecekleri ve yetenekleri, jailbreak işleminden sonra artıyor.

3. Neden kısıtlı bir sistem?

Apple’ın ürettiği bir çok üründe benzeri bir sistemi görebiliyoruz. Özellikle iOS cihazlarında göreceli olarak kısıtlı bir sistem kuran, ve bu sistemi App Store ile genişleten Apple, aslında önemli ölçüde başarı sağlıyor desek yanlış olmaz.

Kurduğu sistem ile kullanıcılarına maksimum güvenlik, stabilite ve performans sunan Apple’ı pek çok kişi eleştirse de, jailbreak işleminin sancıları, güvenlik açıkları, stabilite ve performansa negatif etkileri ve problemleri sebebiyle, ciddi bir çoğunluğun jailbreak’i tercih etmediğini de belirtmemiz gerekiyor.

Kişisel olarak bu tip cihazlarla yoğun olarak haşır neşir olmama ve bilgime de güvenmeme rağmen, açıkçası iPhone’umu ve iPad’imi jailbreak etmekle uğraşmak bana çoğunlukla zaman kaybı olarak görünüyor.

Apple’ın yukarıdaki sebeplere ek olarak, bir de ekonomik yönden bu konuya önem verdiğini belirtmezsek eksik bilgi paylaşmış oluruz. Apple TV’de kullanılabilen şeylerin hemen hemen hepsi iTunes Store (henüz ülkemizde yok ne yazık ki) üzerinden satın alınmış ya da indirilmiş şeylerden oluşuyor. (Apple TV’nin tüm özellikleri için buraya göz atabilirsiniz.) Dolayısıyla aslında satın alınmış pek çok içerik Mac, iPad, iPhone, iPod gibi cihazlarda kullanılabilmesinin yanında, bir de Apple TV üzerinden televizyonumuza aktarılabiliyor.

Konuya bu açıdan baktığımızda, Apple TV’nin, Apple’ın (iTunes Store üzerinden) içerik tüketilmesi için bizlere sunduğu yeni bir cihaz olduğunu düşünebiliriz. Ek olarak kendi cihazlarımızdaki resim, müzik, video gibi içerikleri desteklemesi de aslında bir yan fayda olarak görülebilir.

4. Apple TV’de de App Store olacak mı?

Henüz böyle bir bilgi yok. Ancak gelecekte Apple TV’ye özel uygulamaları ve Apple TV’ye özel bir App Store’u hayal etmek de zor değil. iPhone’da da ilk olarak jailbreak ile farklı uygulamalar yüklenebilmiş, sonrasında da Apple bu ekosisteme bir standart getirmek için App Store’u ve Mac dünyası için de Mac App Store‘u hayata geçirmişti. Benzer bir süreci Apple TV’de de görmememiz için bir sebep yok. Ancak bu konuda somut bir adım henüz atılmış değil. Belki iOS 5 ile Apple TV’mizde bu anlamda farklı şeyler görebiliriz..? 🙂

5. Peki Jailbreak güvenli mi?

Eğer konumuz iPhone ya da iPad olsaydı, bu soruya çok daha karmaşık ve detaylı bir yanıt vermek gerekecekti. Ancak konu Apple TV olunca, ve Apple TV’mizin içerisinde de kritik bilgilerimizin olmadığı düşünüldüğünde, aslında jailbreak işleminin Apple TV için kritik bir güvenlik açığı yarattığını söylemek doğru olmayabilir.

Her ne kadar Apple ID (Apple Kimliği) gibi önemli bir bilgi Apple TV’de yer alsa da, iPhone’un aksine kritik bilgilerimizin yer almadığı bir cihaz olması, durumu oldukça hafifletiyor. Ancak öbür yandan, stabilite, performans ve garanti kapsamı dışında kalması gibi negatif yönlerini de değerlendirmek gerekiyor.

6. Jailbreak edilmiş bir Apple TV garanti dışı mıdır?

Evet, garanti dışıdır. Ancak elbette jailbreak yapılmış bir Apple TV’yi basit bir restore işlemi ile tekrar orjinal haline döndürmek mümkün. Bu yüzden Apple TV jailbreak yapıldığında her ne kadar garanti dışı kalsa da, kolayca restore edilmesiyle yeniden garanti kapsamına giriyor diyebiliriz. (Elbette Apple’ın bunu anlayacak bir sistem geliştirmediğini farzediyoruz.) Ancak unutmamak gerekiyor ki, jailbreak ya da restore işlemi sırasında oluşacak bir hata sonucunda cihazımız brick (tuğla) olarak kalabilir. Yani hiçbir işe yaramayan bir tuğla parçası olarak kalma ihtimali düşük olsa da her zaman mevcut. 🙂

7. Apple TV’mi jailbreak yaptıktan sonra ne kazanacağım?

Apple TV’nin şimdiki versiyonu 2010’un eylül ayında duyurulmuştu. Açıkçası Ekim ayında Apple TV ilk defa “kırıldığında” yepyeni bir dönem başlıyor diye düşünmüştük. Apple TV’ye pek çok uygulama gelecek, evimizin içi, televizyonumuz muazzam bir alete dönüşecekti sözde. Ancak henüz beklentilere paralel bir şekilde gelişen bir Apple TV Jailbreak dünyası görebilmiş değiliz.

“Jailbreak edilmiş bir Apple TV’de nelere sahip olabiliriz?” sorusuna şu şekilde yanıt verebiliriz:

• Web Tarayıcısı (Apple TV üzerinden internete erişebiliriz, ancak elimizin altında iPhone/iPad varken ne kadar gerekli, tartışılır…)
• Plex, XBMC gibi içerik görüntüleyiciler (Her türde dosya formatını (avi, divx, xvid, mkv, vb.) okuyabilen, yetenekli uygulamalar) (Bunu burada bahsettiğimiz yöntem ile de yapabiliyoruz)
• Hava durumu uygulaması (Elimizin altında iPhone/iPad varken ne kadar gerekli, tartışılır…)
• Borsa verileri (Bu çok ilginç olabilir, ancak ülkemiz için kim geliştirebilir? (: )
• Oyunlar (Bu da oldukça ilginç olabilir diye düşünebiliriz. Ancak iPhone 4 ve iPad 2’deki görüntüleri kolayca televizyonumuza aktarabiliyorken, araya Apple TV’nin girmesinin bize sağlayacağı faydaları, ve cihazın gücünü iyi düşünmek gerekiyor.)
• Last.fm (Hoş bir uygulama olabilir, ancak yine de televizyon düşünüldüğünde, sadece işitsel değil, görsel faydalara daha çok odaklanmak anlamlı olabilir diye düşünüyorum)

Listeyi uzatmak ve genişletmek mümkün, ancak henüz hayata geçen çok daha önemli bir kullanım alanı varsa ben görememiş olabilirim.

7. Jailbreak gerekli mi? Yapmalı mıyım?

Bu tamamen kişinin tercihlerine kalmış. Apple TV’den beklentimiz eğer buradaki yazıda bahsettiklerimizden fazlası ise, jailbreak yapmayı tercih edebiliriz. Ancak karşılığında ne kadar uğraştığımız, ve ne kazanacağımızı iyi değerlendirmemiz gerekiyor.

Amacımız sadece AVI, DIVX, MKV gibi formatlardaki videolarımızı Apple TV’miz üzerinden izlemekse, bunu Air Video uygulaması ile kolayca yapabiliyoruz. Ancak farklı konularda da Apple TV’mizi kullanmak istiyorsak, jailbreak yapmamız gerekiyor.

Apple TV ve Jailbreak konusunda sizin aklınıza takılan başka konular varsa, yazımıza yorum yaparak tüm Sihirli Elma okuyucuları ve bizlerle paylaşabilirsiniz.