Apple bugün hiç beklenmeyen bir açıklama yaptı, ve 10.7 Lion’dan sonra gelecek olan yeni işletim sisteminin OS X Mountain Lion olacağını sürpriz bir şekilde duyurdu. Mountain Lion yani “Dağ Aslanı” ile Apple iOS ve Mac OS X’i birbirine biraz daha yaklaştırıyor, yani iPhone, iPad ve Mac kullanımları arasındaki farklılıkları azaltıyor. “Peki bu neden önemli?” diyorsanız, mutlaka yazının devamına göz atın… 🙂

Nedir bu OS X Mountain Lion?

Yeni işletim sistemi henüz bizlerin kullanımına açılmış değil, ancak bu yaz sonuna doğru OS X Mountain Lion’ı kullanmaya başlayabileceğiz. Şimdilik sadece geliştiriciler için bir önizleme sürümü mevcut. Ancak hemen belirteyim, bu bir beta, ve kesinlikle bizlerin kullanımına hazır bir sürüm değil. Bu yüzden Mountain Lion’ı -bir şekilde bulsanız bile- henüz kimseye yüklemeyi önermiyorum.

Mountain Lion’da Apple bir çok yeniliği ve iOS ailesindeki bazı özellikleri Mac ailesine de kazandırmayı hedefliyor. Hatta bunu o kadar net bir şekilde paylaşıyor ki, tıpkı Lion’ın ilk defa tanıtıldığı “Back to the Mac” etkinliğinde olduğu gibi iPad’den etkilenildiği net bir şekilde paylaşılıyor. Mountain Lion’ın tanıtım sayfasında aynen şöyle yazılmış:

“Inspired by iPad. Re-imagined for Mac” (iPad’den esinlenildi. Mac için yeniden hayal edildi.)

Apple’ın bizlerle paylaştığı ilk 10 özelliğe tek tek değinerek ilerleyelim…

iCloud

Mac OS X 10.7.2 ile hayatımıza giren iCloud, Mac’imizi buluta taşımasına rağmen bazı yönlerden eksik kalabiliyordu. Mountain Lion ile birlikte iCloud ile daha bütünleşik bir sistem, dolayısıyla da çok daha kolay ve keyifli bir kullanıma kavuşuyor olacağız.

iCloud sayesinde Mac’imizi ilk defa kurarken, sadece bir Apple Kimliği sayesinde tüm önemli bilgilerimiz anında Mac’imize geliyor olacak. E-posta, takvim, kişiler, dokümanlar ve çok daha fazlası anında Mac’imize aktarılacak.

Dokümanlar konusuna ayrıca değinmek gerekiyor. Çünkü şu anda iOS cihazlarımız üzerinde kolaylıkla dokümanlarımızı iCloud üzerinde tutabilirken, Mac’imizdeki dokümanlarımız bu zincirin dışında kalıyor. Mountain Lion sayesinde hem iCloud üzerindeki dokümanlarımıza, hem de Mac’imizdeki dokümanlarımıza kolaylıkla erişebileceğiz… 🙂

Mesajlar

iOS 5 ile birlikte Mesajlar sayesinde SMS’i unutmuş, tüm iOS cihazların arasındaki Mesajlar ile iletişim kurar olmuştuk. Apple zinciri yine Mac ile tamamlıyor, ve iPad’dekine çok benzer bir uygulama ile tüm mesajlarımıza artık Mac’imiz üzerinden de ulaşabilmemizi sağlıyor.

Hatta Mesajlar uygulamasının beta sürümü de bugün itibariyle paylaşılmış durumda. Merak edenler bu sayfaya giderek Mesajlar uygulamasının beta sürümünü şimdiden denemeye başlayabilirler… 🙂

Anımsatıcılar

Açıkçası iOS üzerinde yeterince verimli kullanamadığım Anımsatıcıları Mac üzerinde görüp düzenleyerek daha verimli kullanabileceğimi umuyorum. Tahmin edebileceğiniz gibi, iOS üzerindeki bu uygulama da tıpkı Mesajlar gibi Mac üzerinde de kullanılabilir ve eşzamanlı hale gelmiş durumda.

Böylece Mac’imiz üzerinden de anımsatıcı ekleyebiliyor, yaptıklarımızı işaretleyebiliyor ve tüm anımsatıcıların arasında dolaşabiliyoruz.

Notlar

Mac üzerinde de çalışacak olan bir diğer uygulama da Notlar. Dikkatli Mac kullanıcıları farketmişlerdir, Mail.app içerisinde notlara özel bir alan mevcut. Ancak e-postalarımızı yönettiğimiz bir uygulamanın içerisinde olmasındansa ayrı bir uygulama olarak Notlar uygulamasını görmek eminim çok daha verimli ve temiz bir kullanım sunacaktır.

Ayrıca böylece yapışkan notlar gibi, istediğimiz not kağıtlarını masaüstünde istediğimiz yerlere yapıştırabiliyoruz… 🙂

Bildirim Merkezi

Sihirli Elma’nın takipçilerinin aklına eminim ki hemen Growl gelmiştir… 🙂 Growl’u bilmeyenler de iOS’teki bildirimleri hayal etmişlerdir eminim. İşte bahsedilen de aslında tam olarak bu… Mac’imizde de artık bir bildirim merkezi var.

E-posta, mesaj, takvim alarmı, Twitter mesajları ve benzeri pek çok bildirim artık bizi rahatsız etmeden, ekranın sağ üst kısmında beliriyor. Ve tüm bildirimleri de tek bir yerden yönetebiliyoruz.

Bir diğer önemli değişiklik de yazılım güncellemeleri konusunda. Artık Mac’imizi güncellemek için sol üstteki Apple menüsü yerine Mac App Store’a gideceğiz. Tıpkı diğer uygulamalarımız gibi, Mac’imizin güncellemeleri de Mac App Store üzerinden gerçekleşecek. Yani uygulamalar için de, sistem için de tüm güncellemeler artık tek bir yerde toplanıyor olacak… 🙂

Share Sheets (Paylaşımlar)

Henüz Türkçe bir çevirisi olmadığı için “Share Sheets” olarak yazmak istedim. Bu özellik sayesinde Mac’imizdeki resim, video, yazı, bağlantı vb. pek çok şeyi anında farklı platformlarda paylaşabiliyor olacağız.

Örneğin;

• Safari’de gezdiğimiz bir sayfayı anında Twitter’a atabilecek
• Photo Booth’ta çektiğimiz resimlerimizi e-posta ile ya da Flickr’a gönderebilecek
• Ya da videoları anında Vimeo vb. servislere yükleyebileceğiz.

Özetle, Apple bizlerin paylaşım yapmasını kolaylaştırmaya çalışıyor… 🙂 Paylaşım yeni bir şey değil, ama bunun merkezileştirilmesi ve geliştiricilerin kullanımına sunulması hem temiz ve tanıdık bir arayüz görmemizi sağlıyor, hem de işleri çok kolaylaştırıyor.

Twitter

Twitter, Mac’in iyice içine giriyor desek yanlış olmaz sanırım. Mountain Lion sayesinde hemen hemen her uygulamadan Twitter’da paylaşım yapabiliyoruz. Bir web sayfasını ya da resmi seçip Twitter’da paylaşmak istediğimizde karşımıza bir Twitter penceresi geliyor.

Game Center (Oyun Merkezi)

Yine iOS kullanıcılarının alışık olduğu bir şey daha… 🙂 Uzun süredir beklenen şey sonunda gerçekleşiyor, Mac ve iOS arasında bir de oyunlar üzerinden bağ kuruluyor. Detayları henüz yeterince net olmasa da Apple oyun deneyimini her iki platformda da (iOS ve Mac) olabildiğince birbirine yaklaştırmak istiyor.

Game Center sayesinde birden fazla kişi rakip olarak aynı oyunu oynayabiliyor, kendimize rastgele bir rakip seçebiliyor, tüm arkadaşlarımız arasında puanımızı karşılaştırabiliyor, ve daha pek çok güzel özelliğe kavuşuyor olacağız.

AirPlay Aynalama (Mirroring)

Benim en çok beklediğim özelliklerden bir tanesi bu: Mirroring, yani Aynalama. Bu özellik sayesinde Mac’imizdeki görüntüleri aynen TV’mize aktarabiliyor olacağız. Tabi Apple TV üzerinden… 🙂

Böylece sunumlar, videolar, Safari’deki sayfalar, fotoğraf arşivimiz gibi pek çok şeyi dev ekran televizyonda görmek çok güzel bir deneyim olacak.

Aynalamayı iPad 2 ve iPhone 4S sahipleri benzer şekilde hiç kablo kullanmadan yapabiliyorlar. Hatta Mac’te de videolarımızı Apple TV’ye şuradaki yöntemle aktarabiliyoruz. Ancak Mountain Lion ile birlikte tüm işlemler çok daha kolay hale gelecek… 🙂

GateKeeper

Apple’ın sona bıraktığı, ama aslında çok kritik bir diğer özellik de GateKeeper. (Kapı Görevlisi, Kapıcı, Muhafız vb. olarak çevirebiliriz şu aşamada.. :)) GateKeeper ile Mac’imize nereden uygulama yükleyebileceğimizi belirlemek için 3 seviyeden birini seçmemiz gerekiyor:

• Sadece Mac App Store
• Mac App Store ve onaylı geliştiricilerin uygulamaları (İlk başta bu seçili geliyor)
• Her yerden

GateKeeper’ın özellikle son kullanıcılar için çok faydalı bir özellik olacağına inanıyorum. Onaylanmamış uygulamaların kullanıcıları kandırarak otomatik olarak yüklenmesine izin verilmemesi, virüs ya da zararlı diğer uygulamaların da önüne geçiyor. Bu konuya ilerleyen dönemlerde değineceğiz, ancak bu konuyu merak edenler yaz başında paylaştığımız şu yazımıza göz atabilirler.

OS X Mountain Lion neden önemli?

Bugün açıklanan “Dağ Aslanı” bize Apple’ın Mac konusundaki düşüncesini çok iyi anlatıyor aslında. Apple her ne kadar iPhone ve iPad üzerinden müthiş bir büyüme gösterse de, Apple Mac’i de ihmal etmiyor. Aksine eskisine göre çok daha fazla ciddiye aldığını gösteriyor.

iOS ailesinde olduğu gibi her yıl yeni yazılım çıkartacağının sinyalini de veren Apple, muhtemelen gelecek sene bu zamanlarda da OS X 10.9’u ya da belki de OS 11’i tanıtıyor olabilir… 🙂

Ben kullanabilecek miyim?

Her yeni işletim sistemi lansmanında olduğu gibi bazı eski modeller yeni sistemde desteklenmez. Bu konuda Mountain Lion da istisna değil. Bu yüzden bazı eski diyebileceğimiz, en az 4 senelik Mac’ler için Lion yüklenebilecek en güncel işletim sistemi olarak kalacak.

Bazıları ise yola Mountain Lion ile devam edecek. Henüz çok net bir çizgi çizilmemiş olsa bile, MacGeneration’ın haberine göre, OS X Mountain Lion’ın minimum sistem gereksinimlerine bakıldığında aşağıdaki Mac’ler bu yeni işletim sistemine geçemeyecek gibi görünüyor.

• 2007-sonu ve 2008-sonu Intel Core 2 Duo MacBook modelleri (Model numaraları: MB061*/B, MB062*/B, MB063*/B, MB402*/A MB403*/A MB404*/A, MB402*/B)
• 2007-ortası Mac mini (Model numaraları: MB138*/A, MB139*/A)
• 2006-sonu polikarbonat gövdeli iMac (Model numaraları: MA710xx/A)
• Orjinal 2008-başı MacBook Air (Model numaraları: MB003LL/A)

Özetle, eğer 2009 ve sonrasında üretilen bir Mac sahibiyseniz hiç sorun yok. Ama benim gibi 2008 yılında üretilmiş bir Mac sahibiyseniz, artık bir yenileme yapma zamanı gelmiş gibi görünüyor. Zira artık sınırda kalıyor benim emektar. 🙂

Bir çok yazımda bahsettiğim gibi, benim de gönlümde bu sene artık yepyeni bir MacBook Air’e geçmek var… 🙂

Artık “Mac OS X” değil, “OS X”

Apple’ın Mac OS ile iOS arasındaki çizgileri daha da silikleştirmeye çalıştığını 2010 yılından beri paylaşıyoruz aslında. Bugünkü açıklama da bu yüzden oldukça önemli. İlk defa, bir Mac işletim sistemi artık “Mac” ismi taşımıyor. Yani artık “Mac OS X” demiyor, sadece “OS X” diyoruz.

Böylece artık bir yanda iOS varken, diğer yanda da OS X (oğ-es-ten şeklinde okunuyor) yer alıyor.

Buradaki ince noktaya değinmek gerekirse, yine hep bahsettiğim gibi, Apple donanım ve yazılımın mükemmel uyumunu yakalamayı hedefliyor. Bu şekilde de donanımda olduğu gibi, yazılımda da aradaki farkları gideriyor, prüzleri temizliyor, sistemleri ve kullanım deneyimlerini birbirlerine yaklaştırıyor. 🙂 Masaüstü ve iOS deneyimlerini tekilleştirme yolunda ilerliyor…

Değerlendirme & Video

Mountain Lion açıklaması her ne kadar sürpriz olsa da, detaylara indikçe aslında Apple’ın yapmak istediğini çok daha iyi anlayabiliyoruz. Mountain Lion’a baktığımızda iOS 5’ten alınmış pek çok özellikle dolu olduğunu görüyoruz. Mesajlar (iMessage) gelmiş, Bildirim Merkezi de, Notlar, Anımsatıcılar, AirPlay desteği de… Hatta iCal yerine artık Takvim, Adres Defteri yerine Kişiler gibi isim değişiklikleri de mevcut.

Buradan çıkartabileceğimiz en kritik sonuç şu: Apple, iPhone ve iPad kullanıcılarının Mac’e geçişlerini kolaylaştırmak istiyor! Mac’i karşısında gören kişinin iPhone ve iPad deneyimi ile, Mac’i yadırgamamasını, çok daha kolay alışmasını istiyor. Ve artık Mountain Lion ile OS X ve iOS birbirlerine çok ama çok benziyor.. 🙂

iOS her geçen sene yeni sürümle daha fazla özellik kazanırken, OS X ise her geçen sene basitleşiyor. Apple’ın bunları yaparken çok ama çok net bir stratejisi olduğunu tahmin etmek güç olmasa gerek… 🙂

Tüm bu paylaştıklarımdan sonra, Mountain Lion’ı kendi gözlerinizle görmek isterseniz, aşağıdaki videoya göz atabilirsiniz…

httpv://www.youtube.com/watch?v=IQCK86sOoJo

Ayrıca OS X Mountain Lion ile ilgili olarak Apple’ın Mountain Lion web sayfasına da mutlaka göz atmanızı öneriyorum.

Sürpriz

Son olarak da küçük bir sürpriz paylaşalım. Mountain Lion’daki yeni duvarkağıdını görmek ve indirmek için buraya ya da aşağıdaki resme tıklayabilirsiniz… 🙂