Apple geçtiğimiz gün çeyrek sonuçlarını açıkladı ve artık alıştığımız rekorlarına bir yenisini daha ekledi. Ben de bu seferlik biraz gecikmeli de olsa, her zamanki gibi hem bu çeyreğin analizini, hem de bazı gözlem ve tahminleri yine bu yazıda paylaşıyorum… 🙂
Bu arada “bizi Apple’ın ne kadar kazandığı neden ilgilendirsin?” gibi sorular geldiği için, bu yazının amacının dünyanın en başarılı şirketlerinden biri olan Apple’ı incelemek, neden ve nasıl başarılı olduğunu anlamaya çalışmak olduğunu söyleyebilirim. 🙂
2015 Dördüncü Çeyrek Özeti
Apple finansal yılının dördüncü çeyreğini, yani Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını önemli bir başarıyla tamamladı. Toplamda 51,5 milyar dolar ciroya ulaşan Apple, yine bu dev ciroya rağmen geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %22’lik bir büyümeye ulaştı!
Hala watch satışlarıyla ilgili bilgi paylaşılmazken, iPhone ve Mac satışlarındaki artış ve iPad’deki düşüş devam ediyor. Fakat Apple’ın Ar-Ge harcamaları, iş dünyasındaki Mac penetrasyonu, Çin’deki büyüme ve yeni ürünlerle ilgili konuşacak çok şey var diyebilirim. 🙂
Detaylara geçmeden önce küçük rakamsal özet paylaşmak gerekirse, Apple’ın 2015 finansal yılının tamamında cirosu 2014’e göre %28 artarak $234 milyara ulaşmış ve net kârı ise 54 milyar doları bulmuş.
Bu çeyrek özelinde baktığımızda Apple, %30’luk bir artışla, 11,1 milyar dolar net kâra ulaşmış oldu. Ayrıca bu çeyrek sonucunda kasasındaki nakit miktarını 2.8 milyar dolar daha arttırarak, toplamda 205 milyar dolara çıkartmış oldu.
Her zaman olduğu gibi lafı fazla uzatmadan gelelim detaylara. Yine elimden geldiğince Apple’ın çeyrek sonuçlarını detaylı olarak incelemeye, ve Tim Cook’un yorum ve değerlendirmelerine kulak vermeye çalıştım…
iPhone: İşler iyi gidiyor
Apple sadece bu çeyrekte 48 milyondan fazla iPhone satarak, cirosunun %62’sinden fazlasının iPhone’dan gelmesini sağladı. iPhone satışlarını geçtiğimiz seneye göre %22 arttıran Apple, en fazla büyümeyi de %120 ile Çin’de yakaladı.
iPhone’un ortalama satış fiyatı da $67 yükselerek $670’a ulaşmış. Bunun sebebi ise hem yükselen kapasiteler, hem iPhone 6 Plus satışları, hem de kur farkları elbette…
Ayrıca Tim Cook’un açıkladığına göre “iPhone Upgrade Program” sayesinde ilerleyen dönemde hem Apple hem de GSM operatörleriyle birlikte yeni iPhone’a geçiş süresini de kısaltmayı hedefliyor.
Mac: Rekor!
Apple tarihinde bir çeyrekteki en fazla Mac satışı bu çeyrekte gerçekleşti. 5.7 milyon Mac satan Apple, geçtiğimiz seneye göre satışlarını %3, cirosunu ise %4 arttırmış oldu.
Bu artışta elbette yeni Mac ailesi üyelerinin mutlaka etkisi olmuştur, ancak asıl artışı yılbaşı etkisiyle bir sonraki çeyrekte göreceğiz diye tahmin ediyorum.
iPad: Başı hala dertte…
iPad satışlarındaki düşüş devam etmesine rağmen Apple’ın üst düzey yöneticileri hala bunu dert etmiyor gibi görünüyorlar. 9.8 milyon adet ile 2011’den beri ilk defa 10 milyon barajının altına düşen iPad satışları, geçtiğimiz seneye göre de %20 düşüş göstermiş oldu.
Diğer bir yanda ise iPad’in kurumsal dünyadaki memnuniyet oranı %95’in üzerinde ve hala yayılmaya devam ediyor. Ancak önümüzdeki dönem için hala güçlü bir sinyal verebilmiş değil.
iPad Pro ile önümüzdeki çeyrekte biraz toparlanacağını tahmin edebileceğimiz iPad ailesi, yine de hala sallantıda görünüyor diyebiliriz.
watch
Apple, hala watch satışlarıyla ilgili bir bilgi vermiyor. Tek bildiğimiz satışların geçtiğimiz çeyreğe göre artış trendinde olduğu…
watch uygulamaları konusunda ise 1.300 tanesi watchOS 2 olmak üzere toplamda 13.000 adet watch uygulaması App Store’da yer almış durumda.
Eylül 2015 sonu itibariyle watch satışının 32 ülkede, 5000’den fazla mağazada yapıldığını da not olarak düşebiliriz.
tv
Satışa çıkan en yeni ürün olan tv ise “çok iyi” bir ilk gün geçirmiş, ancak tahmin edebileceğiniz gibi yine satışlarla ilgili bir bilgi yok. 🙂 Ben de ilk gün sipariş verenlerden biriyim, ancak henüz elime ulaşmadığı için bir değerlendirme yapamıyorum ne yazık ki.
Apple Pay
Henüz ülkemizde Apple Pay kullanılamıyor olsa da, Apple bu konuda önemli adımlar atmaya devam ediyor. Yıl sonuna kadar Avustralya ve Kanada’da kullanıma geçebilmek için American Express ile birlikte çalışan Apple, 2016’da da Hong Kong, Singapur ve İspanya’ya Apple Pay hizmetini getirmeyi hedefliyor.
Şimdiye kadar sadece Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık (UK) ülkelerinde kullanılabilen Apple Pay, umarım ülkemizde de 2016 yılında kullanılabilir hale gelir.
Çin’deki büyüme
Apple’ın Çin’deki büyümesi artık ayrı bir başlığı hakedecek noktaya geldi diyebilirim. Çin’deki cirosunu geçen seneye göre %99 arttıran Apple, $6.3 milyardan, $12.5 milyara çıkartmış.
Gelecek sene ortasına kadar Çin’de 40 Apple Store’a ulaşmayı hedefleyen Apple, Çin’i uzun süreli bir yatırım olarak görüyor. Tim Cook’un da özellikle belirttiği gibi, zaten şu anda Amerika’dan sonra ikinci sırada olan Çin, kısa zaman sonra Apple’ın hem satış, hem de uygulama açısından 1 numaralı pazarı olacak gibi görünüyor.
Son bir küçük not da Çin’de ilk defa iPad satın alan kullanıcıların %40’ının daha önce bir Apple ürünü kullanmamış olması. Yani Çin kullanıcısının önemli bir kısmının Apple ile yeni tanıştığını söyleyebiliriz.
Android’den iPhone’a geçenler
Her çeyrekte Apple’ın “geçişler artıyor” diyerek paylaştığı Android’den iPhone’a geçenlerin sayısı da bu çeyrekte rekora ulaşmış. Apple’ın bu çeyrekteki iPhone satışlarının %30’unu Android’den geçenler oluşturuyor. Bu oran, Apple’ın takip etmeye başladığı son 3 senedeki en yüksek oran.
Apple bu geçişi hızlandırmak için son dönemde elinden geleni yapıyor diyebiliriz. Özellikle de iOS 9 ile birlikte Android’den geçenler için Google Play Store’da yer alan “Move to iOS” uygulaması bu geçişi biraz daha kolaylaştırıyor.
Tabi bir diğer konu da Android cihaz üreticilerinin iPhone’dan farklılaşamaması. Dahili batarya ve SD card girişlerinin iptal edilmesi, tasarımsal olarak iPhone’a benzer cihazların pazara sunulması iPhone’a geçişi hızlandıran diğer faktörler diyebiliriz.
Kurumsal dünyada Mac
Bir ayrı başlık da Apple’ın IBM ile birlikte hızlandırdığı kurumsal dünyadaki konumuyla ilgili olarak açalım. Apple’ın kurumsal satışları da 2015 yılında %40 büyüyerek $25 milyara ulaşmış. Tim Cook da bu konuyu oldukça önemsediklerini belirterek, “$25 milyar” büyüklüğünde bir payı oldukça kısa zamanda kazandıklarını paylaşmış oldu.
Apple’ın yüzdesel anlamda payı hala küçük olsa da, Apple bunu IBM iş birliği ile birlikte arttırmak konusunda kararlı diyebiliriz. Bunun için elbette ki yapılması gereken Windows platformunu rahatsız etmek. Bunu da Mac ve iOS’in birlikte iyi çalıştığını göstermek ve finansal açıdan da daha uygun olduğunu kanıtlamak.
Örneğin IBM kendi Windows cihazlardan Mac’lere geçerek, “destek maliyelerini” cihaz başına $270 düşürebilmiş. Temmuz ayından itibaren çalışanlarına bir MacBook satın alma programı sunan IBM’de şimdiye kadar 30.000’den fazla MacBook kullanılmaya başlanmış ve hedef 200.000 olarak belirlenmiş.
Apple & Ar-Ge
Bir başlık da Apple’ın Ar-Ge çalışmaları için gelsin. Çünkü Apple sadece 2015 yılında $8.1 milyarlık bir Ar-Ge harcaması yapmış!
Apple’ın Ar-Ge harcamaları yine şirketin bu yılki cirosunun yaklaşık %3’üne denk geliyor. Bu geçtiğimiz senelerdeki oran ile aynı olmasına rağmen ciro her sene arttığı için Ar-Ge harcamaları aynı oranda artıyor.
Bu çok ama çok yüksek gibi görünse de Apple’ın başarısının ardında yatan en önemli sebeplerden birinin bu olduğunu unutmamamız gerekiyor. Her sene yenilenen ürünler, yeni teknolojiler, yepyeni ürünler çıkartmaya çalışan şirket, sürekli olarak da rekabetin önünde olmalı ve kendini yenileyebilmeli.
Bu sene de tüm ürün ailesini yenileyen Apple, aynı zamanda 12-inç retina ekranlı MacBook, watch, iPad Pro ve yenilenmiş Apple TV ile ürün gamını oldukça güçlendirmiş oldu.
Diğer Özetler
- 15 milyondan fazla hesap Apple Music kullanıyor, bunların 6.5 milyonu ücretli üye.
- Ülkemizde henüz kullanıma sunulmayan News uygulaması ise 40 milyon okuyucuya sahip. Geçtiğimiz Avustralya ve Birleşik Krallık’ta da kullanıma sunulmuş.
- Son 12 ayda Apple toplamda 300 milyondan fazla cihaz satmış.
- iOS 9 şimdiye kadar Apple’ın tarihinde en hızlı yüklenen iOS sürümü olmuş durumda.
- Şimdiden 50’den fazla şirket HomeKit aksesuarları üzerinde çalışıyor.
- 2016’da 40-50 civarında Apple Store yenilenecek.
- Sadece Apple Store’larda yapılan “iPhone Upgrade Program” yoğun ilgi görüyor. Operatörlerin de yapabilmesi söz konusu olabilir.
- Apple’ın finansal tablosundaki “Servisler” kalemi rekor bir çeyrek ile %10 artarak $5.1 milyara ulaşmış durumda. Artıştaki en büyük etken uygulamalar.
- Çin’deki App Store cirosu senelik olarak %127 artmış
- App Store cirosu genel olarak %25 büyümüş.
Değerlendirme
Apple’ın birkaç konu haricinde yine çok çok iyi bir çeyreği ve yılı tamamladığını söyleyebiliriz.
- Ana ürünlerin ve ürün ailelerinin hemen hemen hepsi yenilendi.
- Yeni ürünler piyasaya çıktı veya çıkmak üzere.
- iPad hariç tüm ürünlerin satışı artıyor.
- Çin pazarından alınan pay büyüyor.
- Kurumsal işler büyüyor.
- Ciro artıyor, kârlılık artıyor.
Bir sonraki çeyrekte Apple’dan daha da büyük bir rekor bekleyebiliriz. Hem yeni iPhone 6s satışları, iPad Pro’nun satışa sunulması, yeni Apple TV, yılbaşı dönemi olması gibi pek çok faktör Apple’ın lehine olacak gibi görünüyor.
Artan Ar-Ge yatırımlarıyla birlikte bir süredir Apple’ın üzerinde çalıştığı söylenen “araba” konusunda ise elbette hiç bir resmi bilgi yok. 🙂 1-2 sene boyunca da olması biraz zor gibi. Ancak bu artan Ar-Ge yatırımının tek bir ürünle ilgili olduğunu düşünmek de yanlış olur.
Tıpkı iPhone 6s için olduğu gibi, Apple her konuda sınırları zorluyor, her ürün için en iyinin en iyisini üretmeye gayret ediyor. Bu yüzden hem mevcut ürün ailesi için, hem bunların yeni sürümleri için, hem de yepyeni ürün kategorileri için Apple çalışmaya devam ediyor.
Ben de elimden geldiğince bu ilginç şirketi takip edip, hem ürünlerini kullanıyor, beğendiğim pratik özelliklerini ve ipuçlarını paylaşıyor, hem de şirket kültürünü, yaklaşımını ve finansal tablolarını anlamaya ve bu blogda paylaşmaya çalışıyorum… 🙂
){kind=link}
Tahmini Türkiye rakamları hakkında bir düşünceniz var mı?
Bir şey söylemek çok zor ne yazık ki Sarp Bey.
iOS 9 ile birlikte Apple galiba direkt Safari üzerinden, içerik engelleyici olarak, Adblock uygulamalarını kabul ediyormuş.
Eğer bu doğruysa bu konu hakkında bilgilendirici, Adblock yazılımlarını karşılaştıran bir yazı yazarsanız çok sevinirim.
Selamlar.
1blocker kullanıyorum. İşe yarıyor. Safari daha hızlı. Tek sorun özellikle hurriyet gibi aşırı reklam yüklü sayfalarda popup reklamlarda sayfayı yeniden yüklemen gerekebiliyır. Bu tarz programlara karşı saygısız reklam içeren sayfalar google denen reklam firmasından avantaları düşeceği için karşı önlemler almaya çalışıyorlar. Kedi fare süreci yaşanacak.
Evet ben de Adblock Plus kullanmaya başladım işe yarıyor.
Ben çok büyük bir şey olacağını sanmıyorum. Adblock uygulamalarını zaten bilgisayarlarda ve Android cihazlarda kullanabiliyorduk ve ben hep kullandım. Buna bir de iOS’un eklenmesinin devasa bir fark yaratacağını sanmıyorum.
Minik bir not: İETT, Tunel-Karaköy istasyonunda iPhone ile çalışan bir ödeme yöntemi deniyor. En sağdaki turnike 😉