Gün içerisinde hayatımızı şekillendiren en önemli şeylerden biri “piller” ve cihazlarımızın “pil ömrü” desek yanılmayız sanırım. Bitecek mi, azaldı mı, şarj cihazı var mı diye endişeleniyoruz. Hatta yanımızda ek bataryalar taşıyoruz, her gördüğümüz yerde şarj etmeye çalışıyoruz.

Ama eninde sonunda iPhone, iPad ya da Mac’imizde pil ile ilgili bir problem yaşıyoruz. Her gün şarj etmek zaten yeterince büyük bir dert, ama alıştık sayılır. Fakat içerisinde ilginç kimyasalların olduğu bu piller, bir süre sonra ilk günkü gibi çalışmamaya başlıyorlar.

Lityum-İyon piller şu anda iPhone, iPad, Mac ve watch içerisinde kullandığımız, en verimli teknolojilerden biri. Ancak bir süre sonra pil ömrü azalıyor, performansı düşüyor, hatta bazen iPhone pili %40’larda olsa bile kendi kendine kapanabiliyor.

Peki pilimiz ne durumda? Değişim gerekiyor mu? Apple Store’a gitmeden de bir fikir edinmemiz mümkün. 

CoconutBattery

CoconutBattery adlı uygulama sayesinde pilimizle ilgili detaylı bilgilere erişebiliyoruz. Uygulama hem Mac hem de iPhone ve iPad için çeşitli bilgiler veriyor:

• Pilin tasarlanmış kapasitesi (ilk günkü orijinal pil ömrü)
• Mevcut durumdaki pil kapasitesi (bugünkü pil ömrü)
• Pil üretim tarihi
• Pil döngü sayısı (kaç defa %100 şarj-deşarj görmüş?)
• Pil durumu

CoconutBattery uygulamasını indirmek için şuraya tıklayabilirsiniz: http://www.coconut-flavour.com/coconutbattery/

Bu yazıyı yazarkenki güncel sürüm 3.3.3, eğer daha eski bir sürüme sahipseniz uygulamayı güncellemeniz gerekebilir.

Önemli NOT: Uygulama bir Mac uygulaması ne yazık ki. App Store’da bulunmuyor ve bu sebeple de iPhone’a yüklenmiyor.

Mac’ler için pil ömrü

CoconutBattery uygulamasını Mac’imize yükleyip çalıştırınca aşağıdaki gibi bir ekran görüyoruz. Burada hem Mac’imiz hem de pilimizle ilgili detayları görebiliyoruz.

“Battery Details” butonuna tıklayarak pilimiz hakkında çok daha fazla detaylı bilgi alabiliyoruz.

Sağ üstteki küçük artı butonuna tıklayarak da bu verileri saklayabiliyoruz. Böylece birkaç ayda bir uygulamayı açıp verilerimizi saklarsak, pil ömrünü ve performansını da yakından takip edebiliyoruz.

iPhone ve iPad’ler için pil ömrü

iPhone veya iPad’imizi Mac’imize bağlayıp, yukarıdan “iOS device” sekmesini seçince bu sefer de iPhone’umuzun piliyle ilgili bilgilere ulaşabiliyoruz.

Benim yaklaşık 6 aylık pilim henüz 134 döngü tamamlamış, yani oldukça genç denilebilir. Ama örneğin bir başka arkadaşımın 18 aylık iPhone 6’sının pili ise 636 döngü yapmış.

Yani arkadaşımın pil performansı artık kötüleşmeye başlamış. Nasıl mı anladım? Pil döngü sayısından…

Pil döngü sayısı (cycle count) ne anlama geliyor?

Pilin %100 şarjının kullanılması 1 döngü anlamına geliyor. Ancak bunun tek seferde olmasına gerek yok. Apple’ın resmi açıklaması şöyle:

Apple lityum iyon piller şarj döngüleri halinde çalışır. Pil kapasitesinin %100’üne eşit bir miktar kullanıldığında (pil deşarj olduğunda) bir şarj döngüsü tamamlanmış olur, ancak tüm bu döngünün tek bir şarjda gerçekleşmesine gerek yoktur.

Örneğin, pil kapasitesinin %75’ini bir günde kullanabilir ve o gece tam olarak şarj edebilirsiniz. Sonraki gün %25’lik kısmı kullanırsanız, toplamda pilin %100’ünü deşarj etmiş olursunuz ve söz konusu iki gün tek bir şarj döngüsü sayılır.

Ayrıca Apple pili özel bir teknikle şarj ederek hem hızlı bir şekilde %80’e ulaşmasını sağlıyor, hem de ömrünü uzatıyor.

Apple lityum iyon piliniz önce hızlı şarjla kapasitesinin %80’ine ulaşır, ardından yavaş şarja geçer. İlk %80’lik kapasiteye ulaşmak için gereken süre, ayarlarınıza ve şarj ettiğiniz aygıta göre değişiklik gösterir.

Bu iki aşamadan oluşan şarj süreci sadece daha çabuk hareket halinde olmanızı sağlamakla kalmaz, pilinizin ömrünü de uzatır.

Pil performansım nasıl? İyi mi, kötü mü?

CoconutBattery’nin ölçümlerinde her zaman %5 civarı bir hata payı olabiliyor. Benim 15 dk ara ile yaptığım ölçümlerde ufak tefek farklar bile çıktı. Yani hemen üzülmeyin, sevinmeyin, kızmayın… 🙂

Buradaki verilerin “yaklaşık tahminler” olduğunu unutmamamız gerekiyor. Sonuçta pilin içerisindeki kimyasallar hareket etmeye devam ediyor…

CoconutBattery uygulamasındaki “History” sekmesindeki “CoconutBattery Online” butonuna tıklarsak da bizim verilerimizi dünya genelindeki diğer verilerle karşılaştıran bir sayfaya gidiyoruz.

Yalnız bu grafiklerin sadece Mac’imiz için olduğunu unutmayalım.

Hem pilin yaşına göre, hem de döngü sayısına göre 2 farklı grafik çıkıyor karşımıza…

Burada dünya genelindeki pil performanslarının grafiğini, ve bizim bu grafikte nerede olduğumuzu görebiliyoruz. Böylece “acaba çok mu kötü?” sorusuna yanıt bulabiliyoruz.

Açık yeşil renkli grafik diğer Mac sahiplerinin pil performansını gösterirken, koyu yeşil renk ise bizim Mac’imizi gösteriyor.

Eğer çok aşağılarda veya açık yeşilin de altında bir yerde görünüyorsak, pil performansımız genele göre biraz daha fazla kötüleşmiş diyebiliriz. Aksi halde pek bir problem yok denilebilir.

Apple ürünlerinin pil ömürleri

Apple’ın kendi ürünleri için paylaştığı pil ömrüleri şöyle:

• iPhone: 500 tam şarj döngüsü boyunca orijinal kapasitesinin %80’ini koruyacak şekilde tasarlanmıştır.
• Apple Watch: 1000 tam şarj döngüsü boyunca orijinal kapasitesinin €%80’ini koruyacak şekilde tasarlanmıştır.
• iPad: 1000 tam şarj döngüsü boyunca orijinal kapasitesinin €%80’ini koruyacak şekilde tasarlanmıştır.
• MacBook: 1000 tam şarj döngüsü boyunca orijinal kapasitesinin €%80’ini koruyacak şekilde tasarlanmıştır.

Not: Tüm MacBook’larla ilgili detaylı bir liste için şuraya göz atabilirsiniz.

Eğer pilinizin döngü sayısı yukarıda belirtilenlerin üzerindeyse, artık pil ömrünüzün en az %20’sini kaybettiniz demektir. Garanti kapsamı içerisindeyseniz hemen Apple Store’a danışmanızı öneririm.

Ya da azalan pil ömrünüz ile yaşamaya alışmaya çalışmanız gerekecek, ama bu da pek sevimli olmuyor…

Apple’ın bu konudaki resmi sayfasını ziyaret etmek isterseniz şuraya göz atabilirsiniz: http://www.apple.com/tr/batteries/