Apple, yeni iPad uygulaması Swift Playgrounds ile çocuklara kod yazmayı ve uygulama geliştirmeyi öğretmeyi hedefliyor. Eğitim alanında önemli adımlar atan Apple, şimdi de çocuklara erken yaşlarda kod yazabilme, algoritma üretebilme ve farklı problemleri çözme yeteneği kazandırmaya çalışıyor.
Swift Playgrounds nedir?
Apple bu sene WWDC’de sadece iOS, watchOS ve macOS tanıtmadı, bir de Swift Playgrounds’dan bahsetti. Swift Playgrounds’u yine işletim sistemleri gibi beta olarak yayınlayan Apple, iOS 10 ile birlikte 13 Eylül’de herkesin kullanımına sundu.
Swift Playgrounds uygulamasında adına “playground” (oyun alanı) denilen, yazılan kodun sonucunun anında görüntülenebildiği küçük programlar yaratılabiliyor.
Apple’ın çocuklara kodlamayı öğretmek ve sevdirmek için hayata geçirdiği bu uygulamada çok basit şekilde nasıl kod yazılacağı tane tane anlatılıyor. Hatta harf harf kod yazmak yerine minik kod parçalarını, kelimeleri veya fonksiyonları seçerek, birleştirerek bir şeyleri yaratabilmek mümkün oluyor.
Uygulamayı açtığımızda karşımıza Playgrounds içerisinde hangi konuda ders alabileceğimizi görüyor, seçimimizi yaparak ilgili konudaki dersleri görebiliyoruz.
Ders ekranı içerisinde, ekranın sol tarafında kısa bir anlatım ve yapmamız gerekenleri görürken, sağ tarafta ise “oyun alanımızı” görüyoruz.
Temel yapı şöyle: Oyun alanındaki “byte” adı verilen bir karakter ile dolaşarak değerli taşları topluyor ve bazı düğmeleri/anahtarları açıyoruz.
“İleri git” diyince karakterimiz ileri gidiyor veya “değerli taş topla” diyince bulunduğu kare içerisinde değerli taş varsa onu topluyor. Yani aslında “bir oyun gibi” ekranda adım adım ne yapması gerektiğini “kodlayarak” yaptırıyoruz.
Ancak her yeni derste yeni problemlerle karşılaşarak, bunu her hareketi tek tek yazmak yerine, “şöyle olursa böyle yap”, “şuraya kadar git, sonra bu varsa şunu yap”, “3 defa bunu yap, sonra yol biterse böyle yap” gibi koşullarla algoritmalarımızı oluşturmaya başlıyoruz.
Aşağıdaki videodan Swift Playgrounds’un iPad üzerinde nasıl çalıştığına da göz atabilirsiniz:
Playgrounds kökleri
Yetişkinler tarafından, tamamen çocuklar için üretilen bir uygulama olan Swift Playgrounds, çok özel bir uygulama. Hatta Apple mühendislerinin açıklamalarına göre uygulamanın kullanıcısı “12 yaşında, motive bir genç” olarak hayal edilmiş.
Apple diyor ki:
Herkesin dünyayı değiştirebilecek bir şey yaratabilme fırsatı olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu yüzden kodlamaya öğrenme, yazma ve öğretme anlamında yeni bir yaklaşım tasarladık.
Playgrounds ilk olarak Mac’lerdeki Xcode’da Swift kod parçalarının anlık olarak görsel sonuçlarının görüntülenebileceği minik bir araçken, iOS’teki Swift Playgrounds uygulaması ise başlı başına yeni ve farklı bir uygulama.
Böylece Apple’ın çoğu zaman olduğu gibi bir fikri alıp, geliştirip, yepyeni bir platforma, farklı bir amaçla taşıdığını görüyoruz.
Okullarda nasıl bir kullanımı olabiilir?
Swift Playgrounds’da kodumuzu yazarken herhangi bir zamanda dersi durdurabiliyor, yaptığımız işlemleri geri alabiliyor veya tüm dersi sıfırlayarak baştan başlayabiliyoruz. Bu da okullarda Swift Playgrounds’un öğrencilere kod yazmayı öğretmek için ideal bir araç olmasına yardımcı oluyor.
Ayrıca Apple’ın eğitim alanındaki desteği ile her öğrencinin ayrı bir iPad’i de olduğunu düşünürsek, öğrenciler kendi başlarına kolayca uygulamayı kullanabiliyor, diğer uygulamalar ve oyunlarda olduğu gibi parmaklarını aynı şekilde kullanarak, ekrana dokunarak algoritmalar üretebiliyorlar.
Ayrıca uygulamanın adında “Swift” olmasına rağmen, ne iOS ekranında, ne de içeriğinde Swift kelimesini göremiyoruz. Yani Apple özel olarak iOS, macOS gibi kendi işletim sistemlerinde kodlama yapmaya veya kendi geliştirdiği ve açık kaynaklı hale getirdiği Swift dilini zorlamıyor, öne çıkartmıyor, pazarlamıyor.
Ayrıca kendine özel bir klavye kullanan Playgrounds, hem kod yazmayı kolay hale getiriyor, hem de kod yazarken kullanılan bazı özel karakterleri de zorlanmadan yazmayı sağlıyor.
Üzücü diyebileceğim, ama şaşırmadığım bir konu ise Playgrounds’un sadece İngilizce olması. Türkçe dil desteği bulunmuyor, ve kısa zamanda olacağını da sanmıyorum. Ama bir yandan da bunun dil öğrenimi için de önemli bir fırsat olduğunu da söyleyebiliriz elbette.
Mac için Playgrounds var mı?
Apple, Mac için iOS’teki gibi çocuklara özel olan ve kodlamanın öğrenilebildiği bir uygulama duyurmadı. Swift ile yaratılmış bir uygulama olduğu için elbette Mac’e de uyarlanabilir, ama Apple’ın bunu yapacağını pek sanmıyorum.
Çünkü çocukların bir iPad’e sahip olması, kullanması ve yanında taşıması bir çok açıdan Mac’e göre çok daha kolay.
Ayrıca dokunmatik ekranı sayesinde Mac’e göre çok daha kolay etkileşime geçilebilen bir cihaz. Kamera, ivmeölçer, jiroskop, hücresel bağlantı gibi donanım özelliklerine ek olarak iOS SDK’i içerisindeki yüzlerce farklı API ile yeniliklere çok daha açık.
Buna ek olarak fiziksel bir klavyesinin olmaması sayesinde ekrandakilere göre değişiklik ve esneklik gösterebilmesi, dokunmatik ekranı sayesinde de kod parçalarıyla etkileşime geçip yönetmek çok büyük avantajlar.
Kodlamanın Geleceği
ABD başkanı Barack Obama tarafından 2013 yılında kodlamanın önemi üzerine paylaşılan 1 dakikalık şu video oldukça ilham verici. (Türkçe altyazılı olarak da izleyebilirsiniz.)
Peki bu konu bu kadar önemliyken, üzerine bu kadar yatırım yapılıyorken, işin geleceği nereye gidiyor, ya da gidebilir?
Konunun uzmanı değilim, ancak naçizane yorumum şöyle:
Kodlama işi daha önce çok küçük bir grup tarafından, çok zor bir şekilde yapılabiliyordu. Hem öğrenmesi hem de yazımı (syntax) zor, güçlü bilgisayarlar gerektiren bir işti.
Günümüzde ise artık bir çok bilgisayar ile kodlama yapılabiliyor, yazılım dilleri çok daha kolay, hataları telafi eden noktaya gelmiş durumda, ve dünyada çok daha fazla insan yazılım geliştirebiliyor.
Gelecekte ise kod yazabilme işinin çok daha büyük kitlelere gidebilmesi için tüm bu faktörlerin daha da iyileşmesi gerekiyor:
- Daha çok “bilgisayar” ile kodlama yapılabilmesi sağlanmalı, sadece masaüstü değil: iPad güzel bir çözüm olabilir (mi?)
- Yazılım dillerinin öğrenmesi ve yazılabilmesi kolaylaşmalı. Swift önemli bir adım olabilir (mi?)
- İnsanlar kodlama yapmayı kolayca öğrenebilmeli. Playgrounds doğru öğrenim aracı olabilir (mi?)
Evet, şu anda Playgrounds ile çok temel kod parçaları yaratılabiliyor, temeller öğreniliyor, henüz kompleks uygulamalar yaratmak için elverişli değil.
Ancak Swift’in kolaylığı, iPad’in gücü ile birlikte bu konunun zaman içerisinde iyileşeceğini düşünüyorum. Yani bir yandan kod yazma araçları güçlenirken, kod yazmak kolaylaşırken, diğer yandan da yazılacak kod karmaşıklığı ve zorluğu da azalabilirse bu mümkün olabilir.
Nasıl ki ilk iPhone ve iPhoneOS ile birlikte sadece çok temel işleri yapabiliyorken, şimdi MacBook Air kadar güçlü A10 Fusion işlemciye sahip bir iPhone 7 ve iOS 10 ile kompleks işlemleri kolayca halledebiliyorsak, gelecekte de kodlama için bu neden olmasın?
Belki de gelecekte “kod yazmak” şimdiki kadar zor ve karışık bir iş olmayacak, çok daha kolay, belki herkesin yapması gereken bir şey haline gelecek.
Acaba okuma-yazma bilmek gibi, “kodlama” bilip-bilmemek, yaşamımızı temelden etkileyebilecek mi?
Swift Playgrounds’u İndirin
Swift Playgrounds’u iPad’inize indirmek için aşağıdaki butona tıklayabilirsiniz.
Swift Playgrounds şu iPad’lerde çalışıyor:
- Tüm iPad Air modelleri
- Tüm iPad Pro modelleri
- iPad mini 2 ve daha yenileri
Not: Ben elimdeki iPad mini 2 ile biraz hantal çalışsa da Playgrounds’daki ilk dersi bitirmeyi başardım. 🙂
Apple’ın WWDC 2016’da Swift Playgrounds’u anlattığı 50 dakikalık detaylı bir eğitim videosu için şuraya göz atabilirsiniz.
Ayrıca geçtiğimiz sene Apple’dan burs kazanan, WWDC’de Tim Cook ve Craig Federighi ile tanışan 9 yaşındaki Anvitha’nın hikayesini de ilginç bulacağınızı düşünüyorum. 🙂
Son olarak Apple’ın WWDC’de paylaştığı bir diğer videoyu da paylaşmadan geçemedim:
https://www.youtube.com/watch?v=cJAGqDYmW1o
Siz ne düşünüyorsunuz? Bir geliştiriciyseniz, Playgrounds’u nasıl buluyorsunuz?
Ya da kodlamayı öğrenmek istiyorsanız Playgrounds sizi heyecanlandırıyor mu? Çocuklarınız varsa, onların öğrenmesini ister misiniz?
Kardeşimin de kodlama öğrenmesini çok istiyorum EE Müh okumayı hedefleyen bir çocuk olarak. Apple’ın tam hedeflediği kitlede. iPad Pro alarak iyi bir yatırım yapmış olabiliriz. İngilizce olması bir yandan iyi, hem İngilizce öğrenmeleri hem de bu alanın ing üzerinden dönmesinden; fakat öğrenmelerini ve iyice kavramalarını zorlaştıracaktır. Her türlü doğru ve güçlü bir adım gibi duruyor Swift Playground.
Katılıyorum, doğru bir yatırım olmuş kesinlikle… 🙂
İlk duyurudan beri ne zamandır bu uygulamayı bekliyordum. Yetişkin biri olmama rağmen Apple Swift PG ile beni çok heyecanlandırdı. Gelecek adına umutluyum. İlk bölümün sonuna geldim ve çok keyif aldım:)
Çok teşekkürler paylaştığınız için… Diğer dersler de çok keyifli. Açıkçası ben de sanki bir oyun gibi oynayarak ilerliyorum ve her bölümde keyif alıyorum.
tanıtımından beri hevesle bekledim ama malesef new ipad(3.nesil) i desteklemiyormuş
iPad mini 2 bile çok hantal kalıyor, muhtemelen iPad (3. ve 4.nesil) çok zorlandığı için dahil edilmedi Mustafa Bey.
acaba bunları iphonelarda yapamıyor muyuz 🙁 ya da bu kalitede başka bir uygulama yok mu :(((