Apple önceki gün 2016 finansal yılının dördüncü çeyrek sonuçlarını açıkladı ve finansal yılın başından beri yine düşüş açıklanan bir çeyrek görmüş olduk. Peki neden böyle oldu? Düşüşün sebebi ne? Her şey mi düşüyor, yoksa iyi şeyler de var mı? Her zamanki gibi hem bu çeyreğin analizini, hem de bazı gözlem ve tahminleri yine bu yazıda paylaşıyorum…

Her zamanki gibi, yazının başından paylaşmak faydalı olabilir: “Bizi Apple’ın ne kadar kazandığı neden ilgilendirsin?” gibi sorular geldiği için, bu yazının amacının dünyanın en başarılı şirketlerinden biri olan Apple’ı incelemek, neden ve nasıl başarılı veya başarısız olduğunu anlamaya çalışmak olduğunu söyleyebilirim. 🙂

Son 2 yazıda olduğu gibi, normalden biraz fazla grafik oldu bu yazıda. Ancak bunun bu çeyrekteki sonuçları daha iyi analiz etmeye yardımcı olacağını umuyorum.

Apple 2016 Dördüncü Çeyrek Özeti

Apple, 2016 finansal yılının dördüncü çeyreğini, yani 2016’nın Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını tamamladı. Toplamda 46,9 milyar dolar ciroya ulaşan Apple, bu sefer geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %9 küçüldü!

Çeyreği birkaç cümle ile özetlemek gerekirse: 

• iPhone 7 ve iPhone 7 Plus talepleri hala karşılanamıyor.
• Apple, yıl sonuna kadar 100’den fazla HomeKit cihazının piyasada olmasını bekliyor.
• Apple CFO’su Maestri “nadir” gördüğümüz bir şekilde Mac kullanıcıları için güzel haberler geleceğini belirtti(!)
• Apple’ın elindeki nakit miktarı 6 milyar dolar daha artarak 237 milyar dolara ulaştı.
• Çeyrek sonuçları genel olarak tahminlere paralel gerçekleşti.

Bu çeyrekte Apple’ın net kârı da %19’luk bir düşüşle 9 milyar dolar seviyesinde kaldı. Apple’ın kasasındaki nakit miktarı ise  toplamda 237 milyara çıkmış oldu.

Bu çeyreğin de önceki birkaç çeyrek gibi “kötü” olarak adlandırılmasının temel sebebi ise şirketin 2003’ten beri üçüncü defa önceki yılın aynı çeyreğine göre gelirlerinde bir düşüş açıklamış olması. Bunun kaynağı da elbette geçmişte Apple’ın cirosunun %65-68’ini oluşturan iPhone satışlarının düşmüş olması. 

Ek olarak Apple’ın 2016 finansal yılını tamamlamasıyla birlikte, 2001’den beri de ilk defa yıllık cironun da (yani 4 çeyreğin toplamı) önceki seneye göre azalmış olması.

Her zaman olduğu gibi lafı daha fazla uzatmadan gelelim detaylara. Yine elimden geldiğince Apple’ın çeyrek sonuçlarını detaylı olarak incelemeye, ve Tim Cook’un yorum ve değerlendirmelerine kulak vermeye çalıştım…

iPhone: Satışlar düşmeye devam edecek mi? 

Apple bu çeyrekte 45,5 milyon iPhone sattı. Bu rakam geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %5’lik bir düşüşü işaret ediyor. Fakat yine de bu rakamlar 2 sene öncesine göre %19 yukarıda.

Yine benzer şekilde geçtiğimiz seneki iPhone 6 satışlarının ve Çin etkisinin olağanüstü olması sebebiyle Apple’ın iPhone satış trendi artış halinde olmasına rağmen bir önceki seneye göre düşüş devam ediyor.

Geçtiğimiz çeyrekte iPhone SE etkisiyle $595’a düşen iPhone ortalama satış fiyatı, bu çeyrekte $600’ın biraz üzerine çıkmış. Ancak muhtemelen 2017’nin ilk çeyreğinde iPhone 7 Plus ile bu çok daha yukarılara çıkacaktır.

iPhone satışları en büyük 40 ülkenin 33’ünde artış trendinde olmaya devam ediyormuş. Ve yine alıştığımız şekilde Android’den iPhone’a geçenlerin sayısınde rekor kırılmış.

Benim merak ettiğim ve bir sonraki çeyrekte göreceğimiz asıl konu ise acaba Note 7 sebebiyle sorun yaşayan veya satın almaktan vazgeçen kişiler ne yaptı? Başka bir Android cihaz mı yoksa iPhone’un Plus modellerini mi tercih ettiler?

Ayrıca Apple iOS 10’a geçiş sonrasında aylık aktif iMessage kullanıcı sayısının arttığını belirtmiş, ancak bir rakam paylaşmamış. Ben her ne kadar iMessage’ı kullandığım zaman çok sevsem ve memnun kalsam da etrafımdaki insanların çoğu Whatsapp’ı tercih ettiği için iMessage’ı oldukça sınırlı kullanabiliyorum.

Son olarak, Tim Cook yıl sonunda iPhone 7 arzının talebi karşılayacağını söylese de, iPhone 7 için hala net bir tarih söyleyemiyor. Yani iPhone 7 Plus almayı düşünüyorsanız piyasada bir süre daha az bulunacağını şimdiden söyleyebiliriz.

iPhone 7 ile satış grafiği tekrar yükselecek mi?

Geçtiğimiz çeyrek sonuçlarında tahmin ettiğimiz bir çok şey iPhone 7 için gerçekleşti diyebiliriz:

• Büyük bir tasarım değişikliği yok
• Kulaklık çıkışı kaldırıldı
• Anten çizgileri daha az belirgin
• 3 yıllık bir tasarım döngüsü

Sanırım en büyük faktör iPhone 7 Plus’ın çift kamera ile gelerek “Portre modu” özelliğini getirmesi oldu.

Apple’ın 2014 sonundaki gibi (finansal yıl olarak Q1 2015) bir zıplama yapması düşük görünse de, önceki senelerde iPhone satın almış ve hala iPhone 4, 4s, 5, 5c ve 5s kullanan milyonlarca kullanıcı olduğunu söyleyebiliriz.

Eğer Apple bu kullanıcıları iPhone SE, 7 ve 7 Plus, hatta fiyatı daha uygun hale gelen 6s’lerle kendine çekerek iPhone’larını yenilemelerini sağlarsa, yine güzel bir çeyrek görebiliriz. Ancak artan döviz kurları, vergiler ve ekonominin durumu sebebiyle parlak senaryolara da dikkatli yaklaşmak gerekiyor.

Mac: Yeni Mac’ler geliyor!

Apple bu çeyrekte yine 4,8 milyon Mac sattı, ancak bu da iPhone gibi geçtiğimiz senenin %14 altında gerçekleşti.

Bunun sebebi de elbette Mac’lerin çok uzun zamandır güncellenmemiş olması. Sadece yeni çıkan MacBook 2016’da güncellenmişken, MacBook Air ve Pro 2015, diğer Mac’ler ise daha önceki senelerde güncellenmişti.

Geçtiğimiz hafta duyurulan özel bir etkinlik ile Apple uzun bir süre sonra ilk defa Mac’lere özel bir etkinlik düzenliyor. Ve elbette bu etkinliğin davetiyesi “hello again” olunca beklentiler de yükseliyor. 🙂

Bu konuda geçtiğimiz hafta paylaştığımız bu yazıya ve Twitter’dan yaptığımız bazı paylaşımlara göz atabilirsiniz.

İlki OLED ekranlı fonksiyon tuşlarını ve üzerine eklenmiş TouchID'yi gösteriyor. pic.twitter.com/LZN8rQUKx2

— Sihirli Elma (@sihirlielma) October 25, 2016

iPad: Geleceğin Bilgisayarı?

iPad tarafında satışlar yine geçtiğimiz senenin aynı çeyreğine göre %6 düşse de, iPad ilk yıllardaki yüksek satışlar sonrasında yavaş yavaş “gerçek” satış rakamlarına ulaşıyor gibi görünüyor.

9.7 ve 12.9 inç iPad Pro’ların satışa sunulmasıyla birlikte iyice güçlenen iPad, Apple’ın hayal ettiği gibi “geleceğin bilgisayarı” olur mu kestirmek zor, ama yıllardır düşüşte olan “ortalama PC” pazarının yavaş yavaş iPad’e kaydığını da söyleyebiliyoruz.

Yine önceki çeyrekteki bir yorumu burada tekrar etmekte fayda görüyorum:

Tablet pazarıyla ilgili olarak detaylı bir değerlendirmeyi buraya sıkıştırmak zor, ancak Mac’ler gibi iPad’lerin de uzun bir yaşam çizgisi var gibi görünüyor. Bu sebeple insanlar iPhone kadar sık iPad almak istemiyor, ihtiyaç duymuyorlar.

Hala iPad 2’lerin bir çok konuda yeterli olduğu düşünülürse iPad satışlarının Mac satışlarının 2,5 katı kadar olmasına rağmen neden “yetersiz” olarak algılandığı sorgulanabilir elbette.

Watch

Hakkında “hala” en az bilgi aldığımız ürünlerden biri olan Watch, tahmin ettiğimiz gibi çok az değinilen bir ürün oldu. 

watchOS 3, Watch Series 2 ve yenilenen işlemcisiyle Series 1 muhtemelen Watch satışlarına katkı sağlayacak, ancak bu sene geçtiğimiz seneki kadar Watch satılmadığını da söylemek gerekiyor.

Servisler: Çeyreğin Yıldızı

Geçtiğimiz çeyrekteki gibi Apple’ın mali tablosunda parlayan bir yıldız olarak yer alan “Servisler”, önceki seneye göre %24 büyüyerek Apple’a bu çeyrekte 6,3 milyar dolar kazandırmış.

“Servisler” bölümünün Apple’ın 2016 finansal yılında tek başına 24,3 milyar dolarlık bir “şirket” haline geldiğini söyleyebiliriz.

Bunun içerisinde rakamlar paylaşılmasa da Apple Music ve sadece Eylül ayında “tüm 2015 yılından fazla” işlem gerçekleşen Apple Pay’in katkısının olduğunu tahmin edebiliyoruz.

Geçtiğimiz ay ABD’de Apple Pay’i deneyimlediğimde bunun ne kadar kolay olduğunu gördüm ve ülkemize gelmesi için can atıyorum diyebilirim. 🙂

Özet

Apple adına iyi sonuçların çok olmadığı, ama kötü sonuçlarda bir toparlanma gördüğümüz bir çeyrek olduğunu söyleyebiliriz. Ancak asıl belirleyici çeyrek bir sonraki, yani 2017 finansal yılının ilk çeyreği ve tatil sezonunu içerisinde barındıracak olan Ekim-Kasım-Aralık olacağını söyleyebiliriz.

Bu sonuçları da Ocak sonuna doğru göreceğiz…

Bu akşam gerçekleşecek olan Mac etkinliği ile Mac ailesinin yenilemesi beklenen Apple, çok güçlü bir şekilde tatil sezonuna giriyor. Uzun zamandır yeni Mac bekleyen kullanıcılar ve iPhone’larını yenilemeyi bekleyenlerle birlikte Apple önemli bir satış yakalamayı hedefliyor diyebiliriz.

Ayrıca küçük bir notu da paylaşmış olalım bu yazıda: Apple, Ekim sonunda piyasaya sunmayı hedeflediği AirPods’un satış tarihini öteledi. Yani AirPods için biraz daha bekleyeceğiz…

Apple, Airpods lasmanını erteledi. Airpods bu ay satışa çıkmıyor. pic.twitter.com/9FIuUV0tOI

— Sihirli Elma (@sihirlielma) October 26, 2016

Bu değerlendirmenin ardından, hep söylediğim gibi, elimden geldiğince bu ilginç şirketi takip edip, hem ürünlerini kullanıyor, beğendiğim pratik özelliklerini ve ipuçlarını paylaşıyor, hem de şirket kültürünü, yaklaşımını ve finansal tablolarını anlamaya ve bu blogda paylaşmaya çalışıyorum… 🙂