Apple’ın tarihinde ve gelirlerinde büyük bir öneme sahip olan iPod’un hikâyesi, başlı başına bir kitap olacak kadar zengin. Ancak şirket, 2022’de son iPod Touch modelini üretimden kaldırarak bu markaya veda etti. Buna rağmen, iPod sevgisini yaşatmaya kararlı küçük fakat büyüyen bir topluluk var. Bu topluluklar arasında Reddit’te giderek artan iPod ve özellikle iPod Classic ilgisi dikkat çekiyor ve Elite Obsolete Electronics gibi bazı şirketler bu ilgiye yanıt veriyor. Bu şirketin kurucusu Austin Lucas ile yaptığım sohbette, Elite Obsolete Electronics’in başarısının ardındaki hikâyeyi öğrendim.
Bir zamanların efsane cihazı iPod’un devri bitti mi?
Lucas, 2018’in sonbaharında Elite Obsolete Electronics’i yan bir proje olarak başlattı. Lisedeyken teknoloji tamiratlarıyla ilgilenmiş, üniversitede ise bilgisayar mühendisliği okumuştu. Tüketici elektroniği tasarlamayı hayal ederken, okulu bırakmak zorunda kalınca kendine yeni bir yol aramaya başladı. Bir gün, çalıştığı yerel tamir atölyesine bir müşteri iPod Classic getirdiğinde iş arkadaşlarının bu cihazı nasıl tamir edeceğini bilmediğini fark etti. Lucas, çoğu kişinin artık unuttuğu ancak bazılarına hâlâ nostaljik ve değerli gelen bu cihazın tamiratında gizli bir potansiyel olduğunu hemen anladı.
İlk başta eBay’den bozuk Apple ürünlerini alıp tamir ederek satmaya başlayan Lucas, zamanla bu işi tam zamanlı bir işe dönüştürdü. Elite Obsolete Electronics, iPod tutkunlarına özel Reddit toplulukları ve diğer çevrimiçi forumlarla etkileşim kurarak büyüdü. Lucas, “Eskiden büyük bir iPod topluluğu vardı, ancak insanlar iPhone ve iPad’e geçtikçe iPod tamir becerileri de azaldı” diyerek bu eksikliğin kendileri için nasıl bir fırsat doğurduğunu açıkladı. Elite Obsolete Electronics, sadece pil değiştirme işlemleri yapmaktan öteye geçerek, modern özelliklerle donatılmış, kullanıma hazır iPod’lar sunmaya başladı.
iPhone 17’nin ekranı hakkında yeni gelişme!
Elite Obsolete Electronics, iPod’larını modifiye etmek istemeyen, kolay kullanıma önem veren insanlar için önceden hazırlanmış çözümler sunuyor. Şirket, parça değişimi ve orijinal aksesuarlar gibi hizmetlerin yanı sıra iFlash depolama ve yenilenmiş pillerle yükseltilmiş iPod’lar da sağlıyor. Tamirat hizmeti sunmayan şirket, tamamen kullanıcıya hazır cihazlar satıyor. Tek bir reklam harcaması yapmadan, Reddit, Google ve YouTube kanalı üzerinden tamamen organik bir kitleye ulaşarak kârlı bir iş modeli oluşturmuş durumda.
Lucas’a göre, müşterilerinin çoğu Gen X ve Baby Boomer kuşağından, yıllarca iTunes kütüphanelerini titizlikle düzenlemiş kişilerden oluşuyor. Bu insanlar için iPod, yalnızca bir cihaz değil; taşınabilir müzikle ilk tanıştıkları zamana bir bağ anlamına geliyor. Bugünün iPhone’u iPod’dan çok daha iyi bir müzik çalar olabilir, ancak özel bir müzik çaların sunduğu sadelik hâlâ cazip. Evet, Apple Music veya Spotify desteklemiyor, fakat yerel müzik dosyaları için harika bir cihaz olmaya devam ediyor ve Finder üzerinden macOS ile kolayca senkronize edilebiliyor.
Üretimi durdurulmuş ürünlere dayalı bir iş yürütmenin de zorlukları var. Lucas, çoğunlukla eBay gibi sitelerden iPod satın aldığını ve kalite konusunda belirsizlik yaşandığını itiraf ediyor. Yine de bu riski göze almak, sürekli büyüyen müşteri kitlesi için değerli. Elite Obsolete Electronics’in satışlarının yaklaşık %90’ı klasik iPod modellerinden oluşurken, geri kalanı Nano, Mini, Shuffle ve Touch modellerinin özelleştirilmiş sürümlerinden geliyor. Her cihaz, yeni sahibinin isteklerine göre özel olarak hazırlanıyor.
Genç nesiller için bir dönemin kalıntısı gibi görünse de iPod, Lucas ve müşterileri için sadece bir teknoloji ürünü değil; dijital hakların ve müziğe sahip olmanın önem taşıdığı bir dönemi simgeliyor. Lucas, “iPod, sanatçıları desteklemek ve kendi müzik kütüphanelerini kontrol etmek isteyenler için bir maskot gibi,” diyor. Lucas her ne kadar iPod çağını çok az hatırlasa da, pek çok kişinin bu deneyimi yeniden yaşamak istemesini anlıyor. O dönemde sahip olunabilecek en havalı cihazlardan biriydi ve o yıllarda bunu alamayanlar için Elite Obsolete Electronics gibi şirketler bu duyguyu yeniden yakalama fırsatı sunuyor.
Apple’ın iPod serisini sonlandırma kararı, hayran kitlesinde farklı duygular uyandırdı. Austin, Apple’ın bu markayı sonlandırma şekline karşı duyduğu hayal kırıklığını dile getiriyor. Birçok kişi, bunun doğal bir ilerleme olduğunu kabul etse de, şirketin bu mirası daha fazla kutlaması gerektiğini düşünüyor. Sonuçta, iPod sadece Apple’ın gelirini artırmakla kalmadı, aynı zamanda gelecekteki ürünler için bir zemin hazırladı. iPod olmadan iPhone, iPad, Apple Watch veya Apple Vision Pro gibi ürünler de olmazdı. iPod, bugün hâlâ yoğun bir dünyada müziğe kendini kaptırmak isteyenler için bir kaçış sunuyor ve eski iPod Classic oyunlarını korumak için bile bir proje yürütülüyor.
