Apple’ın Çin’de yapay zeka ürünlerini piyasaya sürme girişimi, ülkenin düzenleyici otoritelerinin yoğun baskısıyla karşı karşıya kalmış durumda. Üst düzey bir yetkili, Apple’ın kendi geliştirdiği yapay zeka modellerini kullanmak istemesi durumunda sürecin “zor ve uzun” olacağını, ancak yerel bir yapay zeka şirketiyle iş birliği yaparsa bu sürecin “basit ve hızlı” ilerleyebileceğini açıkça ifade etti. Bu açıklama, Çin’in yabancı teknoloji şirketleri üzerindeki kontrolünü artırmaya yönelik stratejisini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Çin, Apple Intelligence’a savaş açmış olabilir
Financial Times’ın haberine göre, Çin’de bir yapay zeka ürünü piyasaya sürmek isteyen her şirket, hükümetin onayını almak zorunda. Bu bağlamda, Apple’ın yerel bir yapay zeka şirketiyle çalışması, ürünün hızlı bir şekilde onaylanması için bir gereklilik olarak sunuluyor. İki kaynağa dayandırılan bilgiler, Apple’ın hem kendi büyük dil modellerini kullanmayı düşündüğünü hem de Çinli teknoloji şirketleriyle görüşmeler yaptığını ortaya koyuyor. Ancak hükümet, yabancı şirketlerin yerel olarak onaylanmış yapay zeka modellerini kullanmasını şart koşarak bilgi akışını sıkı bir şekilde kontrol altında tutmayı hedefliyor.
Çin hükümetinin çevrimiçi bilgi kaynakları üzerindeki katı denetimi yeni bir şey değil. Google, sansür baskıları nedeniyle ülkeyi terk ederken, Facebook, Wikipedia ve X gibi birçok batılı platform da Çin’in dijital bariyerleri arasında erişime kapatıldı. Üstelik yerel arama motoru Baidu’da bile bazı terimler sansürlenmiş durumda. Yapay zeka ürünleri ise kullanıcıların web aramalarını etkili bir şekilde gerçekleştirmesine olanak tanıdığı için, bu teknolojilerin de sıkı kontrol altına alınmak istendiği görülüyor.
iPhone 16 serisi kamera testine girdi! İşte sonuç
Apple, Çin’de iPhone satışlarının, hükümetin yetkililere cihazları kullanmayı yasaklaması ve vatandaşların yabancı markalı ürünleri satın almalarını “vatanseverlik karşıtı” olarak nitelendirmesiyle önemli ölçüde düşüşe geçtiğini deneyimledi. Bu bağlamda, JP Morgan’dan bir analist, Apple’ın muhtemelen esnek bir yaklaşım benimseyeceğini ve onay sürecine uyum sağlayacağını belirtiyor. Ancak bu esneklik dahi, Apple Intelligence’ın Çin’deki lansmanını 2025’in ikinci yarısına sarkıtabilir.
Apple, konuya ilişkin yorum yapmayı reddetse de CEO Tim Cook’un kısa süre önce yaptığı açıklama, şirketin Çin’e olan bağımlılığını açıkça ortaya koyuyor. Cook, Çinli tedarikçilerin Apple’ın üretim stratejisinde merkezi bir role sahip olduğunu vurgulayarak, “Onlar olmadan yaptığımız işi yapamayız” dedi. Bu durum, Apple’ın geçmişte olduğu gibi, VPN ve ABD haber uygulamalarını Çin pazarından kaldırarak gösterdiği uyumu, yapay zeka ürünlerinde de göstermek zorunda kalacağını işaret ediyor. Apple, teorik olarak bu teknoloji ürünlerini Çin’de piyasaya sürmeme seçeneğine sahip olsa da ticari ve siyasi riskler, bu kararın pratikte uygulanmasını zorlaştırıyor.
