Apple geçtiğimiz gün çeyrek sonuçlarını açıkladı ve bu sefer alıştığımızın dışında, rekor getirmesine rağmen Apple’da yüzlerin gülmediği bir çeyrek görmüş olduk. Biraz gecikmeli de olsa, her zamanki gibi hem bu çeyreğin analizini, hem de bazı gözlem ve tahminleri yine bu yazıda paylaşıyorum… 🙂
Bu arada yine “bizi Apple’ın ne kadar kazandığı neden ilgilendirsin?” gibi sorular geldiği için, bu yazının amacının dünyanın en başarılı şirketlerinden biri olan Apple’ı incelemek, neden ve nasıl başarılı veya başarısız olduğunu anlamaya çalışmak olduğunu söyleyebilirim. 🙂
2016 İlk Çeyrek Özeti
Apple, 2016 finansal yılının ilk çeyreğini, yani 2015’in Ekim-Kasım-Aralık aylarını tamamladı. Toplamda 75,8 milyar dolar ciroya ulaşan Apple, bu sefer geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %2’lik bir büyümeye ulaştı!
Hala watch ve yeni tv satışlarıyla ilgili bilgi paylaşılmazken, iPhone satışlarındaki durgunluk, Mac ve iPad satışlarındaki düşüş dikkat çekiyor. Tüm bunların sebepleri, Apple’ın büyümesi veya büyüyememesi ile ilgili konuşacak çok şey var diyebilirim. 🙂
Bu çeyrekte Apple’ın net kârı da %2,2’lik bir artışla 18,4 milyar dolar net kâra ulaşmış oldu. Ayrıca bu çeyrek sonucunda kasasındaki nakit miktarını 11 milyar dolar daha arttırarak, toplamda 216 milyar dolara çıkartmış oldu.
Ancak bu klasikleşen bilgilerin dışında ilgi çeken ve belki de şok etkisi yaratabilecek haber ise Apple’ın bir sonraki çeyrek için “küçülme” öngörmesi. Yani Apple 2003’ten beri ilk defa bir önceki seneye göre bir çeyrekte cirosal açıdan küçülecek gibi görünüyor!
Her zaman olduğu gibi lafı daha fazla uzatmadan gelelim detaylara. Yine elimden geldiğince Apple’ın çeyrek sonuçlarını detaylı olarak incelemeye, ve Tim Cook’un yorum ve değerlendirmelerine kulak vermeye çalıştım…
iPhone: Tepe noktasını gördük mü?
Apple sadece bu çeyrekte 74 milyondan fazla iPhone satarak, cirosunun %68’sinden fazlasının iPhone’dan gelmesini sağladı. Ancak Apple, iPhone satışlarını geçtiğimiz seneye göre neredeyse arttıramadı bile.
Bu çeyrek boyunca saatte yaklaşık 34.000 adet iPhone satan Apple’a bu bile yetmedi yani. 🙂 Yine de Apple 2 sene öncesine göre %50, 5 sene öncesine göre de 4 kat daha fazla iPhone satmış oldu.
iPhone’un ortalama satış fiyatı da geçtiğimiz senein aynı dönemine göre $3 yükselerek $690’a ulaşmış. Bunun sebebi ise hem yükselen kapasiteler, hem iPhone 6s Plus satışları olarak tahmin edilebilir.
Yine benzer şekilde Android’den iPhone’a geçenlerin sayısında da bir artış olduğunu ve en iyi çeyreği geride bıraktıklarını paylaştı Tim Cook.
Bence en ilginç nokta ise, Apple’ın iPhone kullanıcılarının %60’ının henüz iPhone 6 veya 6s ailesine geçmemiş olması. Yani Apple’ın önüne bu kullanıcıları da ikna ederek daha üst modellere geçirebilecek bir fırsat olduğunu söyleyebiliriz.
Bu noktadan hareketle de Apple’ın tarihinde ilk defa bahar aylarında yeni bir iPhone modeli tanıtabileceği konuşuluyor. “iPhone 5se” olarak adlandırılan bu modelin tıpkı iPhone 5 ve 5s gibi 4-inç bir ekrana sahip olacağı da söylentiler arasında. 🙂
Yeni bir iPhone, ve yine bir 4-inç model görür müyüz bilemiyorum, ancak Apple’ın iPhone satışlarını arttırmak için farklı bir şeyler yapmayı düşünmesi mantıksız gelmiyor. Bunun nedenlerine ise aşağıda yine detaylı olarak değinmeye çalışacağım. 🙂
Mac: Dengeli
Geçtiğimiz çeyrek Mac satışlarında rekor kıran Apple, Mac satışlarında da bu çeyrek tökezledi ve 5,4 milyon adet ile bir önceki çeyreğe göre %4 daha az Mac sattı.
Ancak bir yandan da ilk defa üst üste 2 çeyrekte 5 milyondan fazla Mac satışını gerçekleştirmiş oldu. Yeni MacBook ailesi üyeleri geldiğinde bu satışların artacağını tahmin etsek de, ülkemizeki fiyatlara bakarak MacBook satışlarının artacağını söylemek biraz zor gibi görünüyor.
iPad: Düşüşe devam…
Geçen seneye göre satışları %24 düşen iPad ailesi, iPad Pro’ya rağmen kan kaybetmeye devam ediyor. Bu çeyrekte Apple’ın iPad satışları 16 milyonda kaldı.
Bir başka açıdan bakılacak olursa 2013’te 74 milyon, 2014’te 63 milyon adet olan iPad satışları, 2015’te ise 49 milyonda kaldı.
Yine de Apple, ABD’deki tablet pazarının %85’inin iPad’lere ait olduğunu paylaşarak, aslında tablet pazarının küçüldüğüne vurgu yaptı.
Geçtiğimiz sene iPad mini güncellenmiş, yeni iPad Pro satışa çıkmış, fakat iPad Air güncellenmemişti. Belki de bu kayıplarda bunun da payı olduğunu unutmamak gerekiyor.
Apple’ın da kabul ettiği gibi iPad 2’lerin bile hala rahatlıkla kullanılabiliyor olması iPad satışlarına darbe vuran önemli faktörlerden biri. Bir diğer yanda ise büyük ekranlı iPhone’lar iPad satışlarına taş koyuyor diyebiliriz. Yine de “başkası yapacağına ben yaparım” diyen Apple, kendi ürünlerinin birbirlerinin pazar payını çalmasına izin veriyor.
Bunlara ek olarak, iPhone 6s Plus ve 12-inç MacBook düşünüldüğünde ise iPad ile yapılabilecek işleri tespit etmek, ve sadece bunun için iPad’i tercih etmek zorlaşıyor. Gün içerisinde bilgisayarlarla yapılan işlerin büyük bir kısmının artık sadece iPhone veya iPad’lerle yapılabilir hale gelmesi ise uzun vadede hala iPad’e olan umutları canlı tutan bir sebep diyebiliriz.
Yine de ben bu yazıları hâlâ bir MacBook ile yazıyorum. 🙂
Diğer Özetler
- Apple Store çalışanlarının %81’i 2015’te Apple’da kalmaya devam etmiş. Apple gibi bir şirket için bu oran gerçekten yüksek. Öyle görünüyor ki Apple Store çalışanları mutlu. 🙂 Acaba Türkiye’de bu oran nasıl? Ben her gittiğimde mutlu çalışanlar görüyorum, ancak keşke Türkiye’den de birileri kendi yorumlarını paylaşsa bu yazıya…
- Son 3 ayda Apple’ın aktif cihaz sayısı 1 milyarı geçmiş. Yani Dünya üzerindeki her 7 kişiden 1’inde bir Apple cihazı var.
- Çin’deki ciro her şeye rağmen %14 artmış, ve Apple’ın şimdiye kadarki en iyi çeyreği olmuş.
- Apple TV de en iyi çeyreğini geçirmiş, ancak Apple hala bununla ilgili bir rakam açıklamıyor.
- Ayrıca Apple TV’de çalışan tvOS uygulamalarının sayısı 36.000’i geçmiş.
- Benzer şekilde watch için de rekor bir çeyrek geride kalmış, özellikle de Aralık ayı yılbaşı ve noel dönemini de içinde barındırdığı için en iyi ay olmuş. Ancak yine bir rakam yok. 🙂
- Bu 2 ürünün (tv ve watch) etkisiyle Apple’ın finansal tablosundaki “Diğer Cihazlar” kategorisi %63 büyüme göstermiş geçen seneye göre.
- Ve son olarak da Apple’ın Ar-Ge harcamaları bu çeyrekte 2.4 milyar dolar ile rekor seviyeye ulaşmış.
Tim Cook’un açıklamalarında öne çıkan bir diğer konu da Apple’ın büyümesinin aslında %8 civarlarında olması gerekirken, bir çok farklı ülkedeki kur değişimleri ve para birimlerinin değer kaybı sebebiyle bunun %2 civarına çekilmiş olması.
Bu da bizi diğer çeyreklere göre daha geniş bir değerlendirme kısmına getiriyor… 🙂
Değerlendirme: “Winter is coming” mi diyelim? 🙂
Çarşamba sabaha karşı çeyrek sonuçlarını açıklarken Tim Cook’un paylaştığı bazı ekonomik veriler ise hem ilginç hem de şaşırtıcı.
Tim Cook, olağanüstü koşulların olduğu bir dönemden geçtiklerini, daha önce böyle bir dönem yaşamadıklarını söylüyor, hem de dünyanın dört bir köşesinde…
Brezilya, Rusya, Japonya, Kanada, Güneydoğu Asya, Avustralya, Türkiye ve Euro bölgesinde yavaşlayan ekonomik büyümenin, fiyatları olumsuz etkilediğine değindi Tim Cook. Ayrıca 2014 finansal yılının sonundan beri Euro ve Sterlin’in 2 haneli oranlarda düştüğünü ve Kanada Doları, Avustralya Doları, Meksika Pezosu ve Türk Lirası’nın %20’den fazla değer kaybettiğini paylaştı.
Küçük bir ekonomi dersi gibi…
Ayrıca Apple’ın cirosunun 3’te 2’sinin artık ABD dışı pazarlardan geldiğinin altını çizen Cook, döviz kurlarındaki değişikliklerin de Apple’ın çeyrek sonuçlarına ciddi anlamda etkide bulunduğunu paylaştı.
İçerisinde Türkiye’nin de olduğu bir çok yerde fiyatlarını arttırmak zorunda kalan Apple, tahmin edebileceğimiz gibi bu bölgelerde ciddi satış kayıpları yaşamış oldu. Sadece bu çeyrekte bunun etkisi ise 5 milyar dolar seviyesinde…
Tim Cook bu etkiyi şöyle örneklendiriyor: Eylül 2014’te ABD dışında yapılan $100’lık satış, Eylül 2015’te yapıldığında Apple’a sadece $85 getirmiş.
Ancak en büyük haber ise, bir sonraki çeyrekte Apple’ın iPhone satışlarının düşeceğini öngörüyor olması. Bunun sebebi ise bir önceki sene iPhone 6 ve 6 Plus talebine yetişemeyen Apple’ın bu satışlarının bir sonraki çeyreğe, yani Q2’ye kaymış olması. Bu sene ise Q1’de bu talebi karşılayan Apple, Q2’de daha düşük bir talep görecek.
Buna dünyadaki ekonomik durumlar da eklenince, iPhone satışlarının pek parlak olmayacağını 3 ay önceden haber vermeyi tercih etmiş Apple.
En başta da dediğim gibi, çeyrek cirosu anlamında rekor kırılmış olsa da, Apple’da yüzlerin güldüğünü söylemek pek mümkün değil. Ufak büyüme Apple için alışılmışın dışında ve bir sonraki çeyrek için de pek umut vermiyor.
Bu uzun değerlendirmenin ardından, hep söylediğim gibi, elimden geldiğince bu ilginç şirketi takip edip, hem ürünlerini kullanıyor, beğendiğim pratik özelliklerini ve ipuçlarını paylaşıyor, hem de şirket kültürünü, yaklaşımını ve finansal tablolarını anlamaya ve bu blogda paylaşmaya çalışıyorum… 🙂
İlk olarak şunu belirteyim, üzülecek bir durum yok. Geçen çeyrek Apple dünya tarihindeki en yüksek 3 aylık ciroyu açıkladı. Bu noktadayken kimsenin üzülmesine gerek yok:)
Apple’ın gelecek çeyrek için karşılaştığı problem ise şu şekilde açıklanabilir:
“Büyük sayılar yasası, bir rassal değişkenin uzun vadede beklenen değere ulaşacağını söyler.”
2012 ve 2015 deki devasa ciro sıçrayışları gelecek dönemlerde daha yavaş bir şekilde de olsa yine gelebilir.
1998’de Apple iflas etti derken iMac ile
2001’de ne gereksiz dedikleri iPod ile
2007’de telefon mu? Nokia ezer geçer abi dediklerinde iPhone
2010’da iPhone’un büyüğü işte ne olcak ki dediklerinde iPad
ile eleştirilere cevap verdiler zaten.
Apple yandı, bitti demek moda oldu artık. Sohbet konusu açılsın diye akraba evinde havadan sudan konuşmaya benzedi.
İyi ki Apple bu muhabbetlere pek gelmiyor ve üretmeye devam ediyor.
Watch, Tv ve servisler konusunda kendilerini geliştiriken, yeni sohbet konusu olacak yeniliği ortaya çıkartabilecek tek bir firma var o da Apple. (Tamam Tesla’da fena değil ama para kazanmıyorlar.)Uzun vadeli borsa sevenler evini satsın AAPL’ a yatırsın:) Bu fiyattan bedava.
Biz niye üzülelim ? sanki para benim cebime giriyor 😀
Konu başlığında “üzücü çeyrek” kelimelerine göndermedir.
Hissedarı değilseniz evet girmez ama hissedarda olabilirsiniz pek tabi.
Uzun yıllardır finans piyasasında işlem yapıyorum. Yabancı hisselere pek bulaşmam ama Apple dikkatimi çektiği için tekniğini incelemek istedim.
Analiz yapmaya başladığımda ilk gördüğüm rakam gerçekten de beni şaşırttı! Zira, 76$’lı rakamları görmesi işten bile değildi. Bu tekniğe sahip bir kağıt, 135$ olarak gördüğü tepe noktalarından sonra cuma günü kapanışını 97.08$’ dan yapmış. Zaman zaman gevşemelerle 92$ seviyesini test eden kağıdı, açık konuşmak gerekirse yüksek risk içerdiğinden dolayı önermiyorum.
Dünyada herşey iniş ve çıkışlıdır (Bknz: kalp grafiği, yeryüzü, hatta bir aracın ulaşabileceği yüksek hızların bile bir eğrisi vardır) o bakımdan dünya piyasalarında oluşabilecek olumsuzluklara Apple’nin sert tepki vermesi kaçınılmaz görünüyor. Hiçbir şey gibi Apple’da durmadan yükselemez ve yükselmeyecek de..
6S’ in rağbet görmediğinden tutun da, yazılımsal (bozulan stabilite) hüsrana kadar her türlü neden aranıyor düşüşte ama dünya piyasalarının doyum noktasına ulaştığı ve sermayenin artık el değiştirebileceğini kimse hesaba katmıyor! Apple, elektrikli otomobili kendisi üretecek donanıma sahip değil, bunu hepimiz biliyoruz ama yatırımcılar daha da iyi biliyorlar. Zira elindeki iPhone ve üreticisini övmek üzere forum ve sitelerde atıp tutan klavye kahramanlarına benzemez yatırımcı! Yatırımcı demek para demektir. Parada da duygusal bağ ve fanatikliği yoktur. Nerede çoğu gördü oraya akar.. Bugün Apple’ye ise yarın elbette başka bir yere olabilir. Otomobil mi diyorduk; Tesla veya BMW haberleri geçiyor üretici olarak ama unutmayın ki aklı başında hiçbir para sahibi, taşeroncu bir üreticinin otomobilini değil de gerçek bir üreticinin otomobilini tercih edecektir ve Tesla’nın kurucusunun da söylemiş olduğu gibi “otomobil sektörü, telefon ürettirmeye benzemez”
Artık bir android telefon (örneğin Nexus 5X) iPhone 6 ile eşdeğer stabilite sunuyorsa -ki bizim burada 32gb. modeli 399€ Yani iPhone 6 16gb ‘nin (599€) 2/3’si kadar uygun fiyata- kimse iPhone diye tutturmuyor artık; tutturmayacakta (Türkiye’de gösteriş budalası olmuş birçok yeni yetmeyi dikkate almaya bile gerek yok).
Telefonda bankacılık ve borsa işlemleri yapmasam yani güvenliğe önem vermesem şahsım adına iPhone almazdım. Özellikle de güvenliğe ihtiyaç duymayan, başta çoluk çocuk olmaz üzere, yetişkinlere de şaşırıyorum ve anlayamıyorum. Zira artık kullanıcı olarak iPhone’nu rakipsiz olarak görmüyorum; yatırımcı olarak ise er yada geç 76$lı rakamları test edeceğini iddia ediyorum ki bu bakımdan da tavsiye etmiyorum.
Finans piyasasında işlem yapan birisi olarak şu tabloya göre nasıl olur da Google, Apple’dan daha değerli bir firma olur bana açıklayabilir misiniz? Üstelik Apple ın şu anki 530 milyar dolarlık toplam değerinin 210 milyar doları nakit olarak bankadayken. Bu arada yorumumda farketmişsinizdir “uzun vadeli” AAPL tavsiye etmiştim. Kısa vadede aşırı spekülatif olduğundan sadece anlık oynayanlar kazanabilir.
Değer algısı yanıltıyor sizi.. Şirketlerin halka açıklık oranları ile hisse başına düşen birim fiyatları farklılık gösterebilir ki birim fiyatına bakarak hangi şirketin daha değerli olduğuna karar veremezsiniz.
Konumuz Apple olduğu için onu örnek gösterdim zira Google da (Class C) 658$ birim fiyata kadar geri çekilme (dün kapanış -4.93% __ 726.95$) bekliyorum.
Uzun vadeli düşünen bir yatırımcı bu fiyatlarla Apple alırsa (yani sizin sözünüzü dinlerse) hayatının hatasını yapar. Aksine, kısa oyuncular için al sat yapılabilir. Uzun vadeli alım fiyatı belirtmiş olduğum 76$’ lı rakamlardır.
Burada uzun uzadıya ekonomi dersi verecek değilim zira yazınızdan anladığım kadarıyla bu piyasaya biraz yabancısınız.
Apple’ yi gözünüzde fazla büyütüyorsunuz. Ben de Apple kullanıcısıyım evet ama sadece işime yaradığı için kullanıyorum, tapmak için değil!
AAPL takip etmeye başladığımda split öncesi fiyat usd18 idi. Sanırım iMac in ilk çıkış yılı sonrasıydı. O yüzden benim için alım satım yaparak sanal bir parayı döndürmekten çok daha fazlasıdır hisse senedi.
2008-2015 arası Apple ve Google Revenue karşılaştırması çok açık Apple lehineyken, Google’ın “Market Cap” olarak Apple’ı geçmesini çok mantıklı bulmadığımdan bahsetmek istedim. Tam net belirtemedim herhalde ama bilirsiniz ki popüler medyaya yansıyan şirket değeri karşılaştırmaları “market cap” üzerinden yapılmaktadır.
Bir ürün satanla ürün arayanları arama çubuğu üzerinden bir araya getirme işini harika bir şekilde gerçekleştiren ancak bunun dışında elini attığı bir çok işi paraya dönüştüremeyen Google yerine Apple’a güvenmeyi tercih ediyorum.
Bu arada Apple’ın yeniden underdog olacağı günleri heyecanla bekliyorum. Çok daha keyifli günlerdi.
Akşam akşam beni güldürdünüz! Sanal parayı döndürmeyi de nereden çıkarttınız anlayamadım (gerçekten de sanal oyunlar ilgimi çekmez ve anlamam) ama saldırı modu olduğu açık! Sanırım bir tek kendinizi finans oyuncusu olarak görüyorsunuz! Ok. Size başarılar ama bu fiyatlarla Apple (aapl mi demeliydim) hissesi (uzun vade) önermeye devam etmemenizi salık veririm. Zira beklediğiniz Underdog hiç gerçekleşmeyebilir.
Bu arada ben de 97 yılından beri finans oyuncusuyum. Yani kulvarda kimse yalnız değildir.
Türk lirasının dünya’da %20 değer kaybettiğini apple’ın açıklaması da ironikomik
düştüğümüz hallere bak
Bu kadar şey yazıp androidin pazar payının artırdığını ve hemen her markette ios’tan fazla sattığını görmezden gelmeniz ilginç olmuş..
http://uk.businessinsider.com/apple-ios-v-android-market-share-2016-1
Bu neyi ifade ediyor ki? Önemli olan kar oranı, satış sayısı değil. Kendi işletim sistemi ekosistemi kuramayan Android kullanıyor ve bunların çoğunluğu da giriş ve orta seviyesinde parselleşmiş durumda.
Emre Bey selamlar, Android dünyasını yakından takip etmiyorum inanın. Ancak Android’in pazar payının artmadığı bir dönem hiç olmadı zaten, sürekli artmıyor mu? 🙂 Şu anda ABD’de $20’a bir Android cihaz alınabiliyor. Çok normal ve beklenen bir sonuç bu.