Apple, Çin hükümetinin yeni uygulama yasalarına uymak zorunda kaldı. Bu yasalara göre, App Store’da yer almak isteyen uygulamaların Çin’de lisans alması veya yerel bir ortak bulması gerekiyor. Bu durum, hem geliştiricilerin hem de kullanıcıların haklarını kısıtlıyor. İşte detaylar…
Çin’in uygulama pazarına müdahalesi
Çin, Ağustos 2023’te yeni uygulama yasalarını duyurdu. Bu yasaların amacı, Çin hükümetine ülkede hangi uygulamaların satılabileceği konusunda tam kontrol sağlamak. Bu yasalar, özellikle Facebook ve Instagram gibi sosyal medya şirketlerini hedef alıyor. Bu tür hizmetler, Çin’de çevrimiçi olarak yasaklanmış olsa da, uygulamalar aracılığıyla erişilebilir durumdaydı. Ancak artık bu uygulamaların da App Store’da yer alması için lisans almaları gerekiyor.
Apple’ın direnişi ve sonuçları
Apple, bu yasa değişikliğine başta karşı çıktı ve Çinli yetkililerle görüşmeler yaptı. Ancak sonuç alamadı ve 29 Eylül 2023 tarihinden itibaren geliştiricilerden yeni uygulamalarını sunarken İnternet İçerik Sağlayıcı (ICP) başvurularını istemeye başladı. Çin, geliştiricilere uyum sağlamaları için bir geçiş süresi tanıdı, ancak bu süre yeni uygulamalar için 2023 Eylül’ünde sona erdi. Mevcut uygulamalar için ise süre 2024 Mart’a kadar uzatıldı.
Bu durum, App Store’da binlerce uygulamanın kaldırılmasına yol açtı. Kaldırılan 45 bin civarında uygulamanın 39 bin kadarının oyun olduğu ve bu oyunların çoğunun ücretli olduğu aktarılıyor. Hatta bazı iddialara göre kaldırılan oyunlar arasında dünyaca ünlü geliştirici Ubisoft’un oyunu da bulunuyor. Ancak Çin haricinde bulunan kullanıcıların söz konusu kaldırma işleminden etkilenmediği belirtiliyor.
Uygulamaların kaldırılmasına sebep olarak lisanslama işlemi gösteriliyor. Çin’de yer alan mevzuata göre ücretli her uygulamanın bir adet ISBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası) lisansı alması gerekiyor. Ancak bu lisans almak hem zor hem de pahalı bir işlem. Bu yüzden, Apple ve Çin arasındaki anlaşmazlık hem geliştiricileri hem de kullanıcıları olumsuz etkiliyor. Özellikle sosyal medya uygulamalarının kaldırılması, Çinli kullanıcıların iletişim ve bilgi erişim haklarını kısıtlıyor.
