Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik topyekün saldırısının ardından Apple, ülkedeki operasyonlarını önemli ölçüde azalttı. O zamandan beri tüm ürün satışlarını durdurdu ve Apple Pay gibi belirli hizmetleri sınırladı. Buna rağmen Apple, Rusya’da tam teşekküllü bir App Store işletmeye devam ediyor. Ancak şimdi, yerel düzenlemelere -sansüre- uymak için VPN uygulamalarını kaldırma yönündeki Rus hükümetinin taleplerine uyduğu için haklı eleştirilerle karşı karşıya.
Apple, Rusya’daki App Store için önemli bir karar daha aldı
Apple’ın App Store’larındaki uygulama kullanılabilirliğini izleyen bir platform olan AppleCensorship’tan alınan verileri kullanan GreatFire tarafından yayınlanan yeni bir rapora göre, Apple 2024 yazında yaklaşık 60 VPN uygulamasını kaldırdı ve savaşın başlangıcından bu yana toplam sayı 98’e ulaştı. Bunlar arasında ExpressVPN ve NordVPN gibi yasal güvenli veri uygulamalarının yanı sıra Norton Secure, Proton ve Bitdefender’ın ürünleri de yer alıyor.
Bu kaldırmalar, Rusya’nın iletişim düzenleyicisi Roskomnadzor’un yasakladığını bildirdiği 25 VPN uygulamasını çok aşarak, Apple’ın şeffaflığı ve ülkedeki sansürü mümkün kılmadaki rolü hakkında endişeleri artırıyor. GreatFire’da Uygulama Sansürü Projesi Direktörü Benjamin Ismail, “Apple’ın Rusya App Store’dan yaklaşık 60 VPN uygulamasını sessiz sedasız kaldırması sadece endişe verici değil, aynı zamanda dijital özgürlük ve gizliliğe yönelik doğrudan bir tehdittir” dedi. “Bu temel araçlara şeffaflık veya adil bir süreç olmaksızın tek taraflı olarak erişimi kısıtlayan Apple, hükümet sansürünü mümkün kılmada suç ortağıdır. Apple’ın insan haklarına olan bağlılığına bağlı kalmasını ve bu eylemler için açık bir açıklama yapmasını talep ediyoruz.”
iPhone 12 Pro’dan iPhone 16 Pro’ya geçmeye değer mi? İşte cevabı
Apple, büyük olasılıkla teknoloji şirketlerinin hükümetin sansür çabalarına iş birliği yapmasını gerektiren Rusya’nın katı internet yasalarına uymak için bu VPN uygulamalarını kaldırdı. VPN’lere erişimi sınırlandıran Rus hükümeti, bilgi akışını daha etkili bir şekilde kontrol edebiliyor ve vatandaşlarını izleyebiliyor.
Apple yine tanıdık bir ikilemle karşı karşıya: otoriter taleplere uymak veya özellikleri azaltmaya, kullanıcı deneyimini düşürmeye ve elbette karları azaltmaya başlamak. Rus pazarının şu anda Apple için ne kadar büyük olduğundan tam olarak emin değilim, ancak Apple Music, Apple TV+, Apple Podcast’ler, Apple Fitness+, Apple Books, Shazam, iTunes ve Apple One abonelikleri de dahil olmak üzere ülkede birçok hizmeti işletmeye devam ediyor. Uyumluluk sağlanmaması, cezalara veya hatta hizmetlerin askıya alınmasına neden olabilir.
Apple için denge, aynı zamanda, App Store’u çevrimiçi tutmak için gerekli olanı yaparak ülke sakinlerinin yaşamlarını sürdürmek için ihtiyaç duydukları uygulamalara erişmeye devam etmelerini sağlamaktır. Şirket geçmişte, aynı fikirde olmasa bile, faaliyet gösterdiği ülkelerdeki yasalara uymak zorunda olduğunu vurgulamıştı.