Bir milyar dolarlık yatırımın ardından, iPhone 16 hâlâ Endonezya’da satışa sunulamıyor, hem de oldukça garip bir sebepten. Apple, başlangıçta Endonezya hükümetine sırasıyla 10 milyon dolar ve ardından 100 milyon dolar yatırım yapma teklifinde bulunmuştu. Ancak hükümet, bu teklifler reddedildikten sonra Apple’dan tam bir milyar dolarlık bir yatırım talep etti. Apple bu teklifi kabul etti ve karşılık olarak AirTag üretimini Endonezya’da gerçekleştireceğini açıkladı.
iPhone 16, Endonezya’da halen yasaklı durumda
Büyük nüfusa sahip ülkeler, Apple gibi büyük teknoloji şirketlerinin yerel pazarlara girmesi için giderek daha fazla karşılık beklemeye başladılar. Hindistan örneğinde olduğu gibi, Apple, Hindistan’da mağazalar açmaya başlamadan önce büyük ölçekli üretimi ülkeye taşıma taahhüdünde bulunmuştu. Endonezya ise başlangıçta Apple’dan 109 milyon dolar tutarında bir yatırım ve 10 milyon dolar ek üretim harcaması talep etmişti. Ancak Apple bu hedefi tam olarak karşılayamayınca, hükümet taleplerini artırarak iPhone 16’nın satışını yasakladı ve daha büyük bir yatırım istedi.
Apple, ilk etapta 100 milyon dolarlık bir teklif sundu ancak bu yeterli bulunmadı. Hükümet, milyar dolarlık üretim harcaması istedi. Geçen ay Apple’ın bu teklifi kabul ettiği ve bunun AirTag üretimi şeklinde olacağı duyurulmuştu. Ancak, Apple’ın isteği yerine getirmiş olmasına rağmen Endonezya hükümeti iPhone 16’nın satış yasağını kaldırmıyor. Endonezya hükümetinin gerekçesi ise, Apple’ın sadece AirTag üretimi yapmasının yerel iPhone bileşeni üretimi sayılmaması. Bu nedenle, Apple, ülkenin yerel üretim kriterlerini yerine getirmemiş sayılıyor.
Apple, 2025’te çıkış yapması beklenen sanatçıları duyurdu!
Endonezya hükümetinin bu durumda taviz vermemesi ilginç bir stratejiyi yansıtıyor. Hükümet, Apple’a iPhone satışını yasaklama tehdidiyle masaya oturdu ve bu hamlesiyle pazarlık gücünü artırmayı amaçlamış olabilir. Hindistan, Apple’dan büyük üretim yatırımları almayı başarmışken, Endonezya da benzer bir yaklaşımı kendi lehine kullanmak istiyor. Endonezya’nın nüfusu 284 milyon kişi ile dünyadaki dördüncü en kalabalık ülke ve pazarına erişim için Apple’ın daha büyük yatırımlar yapmasını bekliyor.
Peki neden Endonezya, sadece AirTag üretim harcamalarının yerel üretim harcamalarıyla aynı sayılmadığını bu kadar ısrarla savunuyor? Bu durum, Endonezya’nın büyük bahisli bir strateji oynadığı izlenimini veriyor. İlk etapta AirTag üretim tesisi kurulmasıyla Apple’ı taahhütte bulunmaya zorlayan hükümet, sonrasında iPhone bileşenleri üretimi için daha büyük yatırımlar talep ediyor. Sonuç olarak, Endonezya muhtemelen bu süreçte kazanan olacak. Belki de bir başka milyar dolarlık yatırım almayacak, ancak Apple için büyük bir pazar potansiyeli göz önüne alındığında, Apple’ın sonunda taleplerine daha fazla karşılık vermesi kesin gibi görünüyor.
